Kiracının Hakları Nelerdir?

Öncelikle belirtmek gerekir ki; kiracı olan kişinin ilgili mal sahibinin yazılı onayını alarak kira sözleşmesini devretme hakkı mevcuttur. Söz konusu bu işlemin yapılması için ise bazı koşulların mevcut olması gerekir. Kiracı olan kişi mal sahibinin yazılı onayı ile kira sözleşmesini başkasına devrettiğinde yeni kiracı eski kiracının tüm hak ve sorumluluklarını ve borçlarını kabul etmiş sayılır. Ancak burada belirtmek gerekir ki sözleşme devri yapılacak olan yer bir iş yeri ise eski ve yeni kiracı arasındaki sözleşme devrinde mal sahibinin yazılı onayına ihtiyaç duyulmaz. Ancak söz konusu bu halde eski kiracının ilgili iş yerinin mal sahibine karşı olan sorumluluğu sözleşme devrinden itibaren 2 yıl süre ile devam eder. Burada belirtmek gerekir ki bazı hallerde mal sahibinin sözleşme devri işlemine itiraz etmesi mümkündür. Bu hallere örnek olarak sözleşmeyi devralacak olan kiracının adli sicil kaydının bozuk olması ya da kirayı düzenli ödeme gücü yetersizliği sebep olarak gösterilebilir.

Kiracı hakları ile ilgili olarak en sık karşılaşılan durum kiracının mal sahibinden kiralamış olduğu mülkü bir başkasına kiraya vermesidir. Söz konusu bu halde kiracı olan kişi ilgili taşınmazın tamamını ya da bir kısmını kiraya verir ve kendisi mal sahibi olan kişiye kira ödemeye devam ederken kiraya verdiği kişiden de kira alır. Burada vurgulamak gerekir ki söz konusu bu hal için mal sahibi olan kişinin yazılı iznine ihtiyaç vardır. Söz konusu bu durum için mal sahibi ile ilk kirazı arasında kira sözleşmesi varken sonraki kiracı ile de alt kira sözleşmesi yapılmalıdır. Söz konusu bu halde mal sahibi ile ilk kiracı arasındaki kira sözleşmesi sona erdiğinde alt kira sözleşmesi de sona ermiş olur.

Sözleşmesiz Kiracının Hakları Nelerdir?

Öncelikle belirtmek gerekir ki kiracı ile mal sahibi arasında imzalanan kira sözleşmesinin mevcut olduğu hallerde kiracı olan tarafın sözleşme bitmeden ilgili mülkten çıkma hakkı mevcuttur. Ancak söz konusu bu halde kiracı, mal sahibi yeni bir kiracı bulana kadar geçerli olmak suretiyle kira ödemeye devam eder. Söz konusu bu hal için kiracı olan kişinin mal sahibine yazılı bildirimle haber vermesi gerekir.

Burada vurgulamak gerekir ki kiracı olan kişinin ilgili taşınmazın bulunduğu apartman konusunda kat malikleri ile düzenlenen toplantılara katılma yetkisi yoktur. Kiracının bu toplantılara katılabilmesi için mal sahibinin kendisine noterden vekaletname vermesi gerekir. Öte yandan belirtmek gerekir ki kiracılar ikamet ettikleri apartmanda yöneticilik yapabilirler.

Mal sahiplerinin kiraya verdikleri mülk için en fazla 3 aylık kiraya denk gelecek şekilde kiracıdan depozito talep etme hakları vardır. Depozitonun kiracıya iade edilmesi koşulu ise ilgili mülkün kiralandığı şekilde iade edilmesidir. İlgili mülk hasar gördüğünde ve kiracının kiraladığı şekilde mal sahibine iade etmediği halde mal sahibi olan kişi depozitoyu iade etmeyebilir. Yine kiracı olan kişinin kirasını eksik ödemesi ya da ödememesi halinde de mal sahibi depozitoyu iade etmeyebilir.

Kiracının hakkı olmasına rağmen ilgili mülkü boşaltırken en başta verdiği depozitoyu geri alamadığı halde mal sahibine icra takibi başlatma hakkı vardır. Mal sahibi olan kişi söz konusu bu icra takibine itiraz edebilir. Bu itiraz için öngörülen süre 7 gündür.

Ev Sahibinin Evi Satması Halinde Kiracının Hakları Nelerdir?

Mal sahibi olan kişinin içeride kiracı varken ilgili mülkü satması halinde kiracı olan kişinin sahip olduğu haklar vardır. Söz konusu bu halde ilgili mülkü yeni alan mal sahibi taşınmazı kendi ihtiyacı için kullanacağını beyan eden bir ihtarnameyi kiracı olan kişiye gönderebilir. Kiracının söz konusu bu halde ilgili taşınmazı boşaltmaması halinde mal sahibi olan kişi kiracıya karşı tahliye davası açabilir. Ancak yeni mal sahibinin bu hakka sahip olabilmesi için ilgili taşınmazı satın aldığı tarihten itibaren 1 aylık süre içerisinde mülkte ikamet eden kiracıya ihtar çekmesi gerekir. Eğer bu işlem yapılmaz ise kiracının tahliye edilmesi mümkün değildir. Yeni mal sahibinin söz konusu halde ilgili taşınmazı boşaltması için kiracı olan kişiye 6 aylık süre tanıması gerekir.

Yukarıda yer verilen bilgilere ek olarak; kiracının ikamet ettiği taşınmazda sonradan bir sorun ya da arıza çıkması halinde eğer söz konusu bu hal kiracı olan kişinin kusuru değil ise, kiracı olan kişi mal sahibi olan kişiden bu kusur ya da arızanın düzeltilmesini talep edebilir. Söz konusu bu sürede yani taşınmazdaki kusur ve arızaların tamir edildiği sürede, kiracının mülk sahibinden aylık ödediği kira miktarı için indirim isteme hakkı vardır. Mülk sahibinin ilgili taşınmazdaki hasarı gidermesi halinde ise kira bedeli eski şeklinde devam eder.

Kiralanmış olan mülkün bulunduğu apartmandaki temizlik ve bakım giderlerinden kiracı olan kişi sorumlu iken; binanın çatı onarımı, asansör tamiri vb. demirbaş bakım ve onarım masraflarından mal sahibi sorumlu olur. Söz konusu bu tür binayı ilgilendiren masraflardan kiracı değil kat malikleri sorumludur.