Göçmen Kaçakçılığı Suçu ile İlgili Bilinmesi Gerekenler Nelerdir?

Bir Yabancıyı Yasal Olmayan Yollarla Ülkeye Sokmak Nedir?

Göçmen kaçakçılığı suçunu meydana getiren seçimlik hareketlerden ilki bir yabancıyı yasa dışı yollardan ülkeye sokmaktır. Söz konusu suçun bu şekilde işlenmesi ise suçun konusunun yabancılardan oluşmasına bağlıdır. Burada belirtmek gerekir ki; Türkiye vatandaşı olmayan herkes yabancı sayılır. Buna göre; vatandaşlık sahibi olan kişilerin ülkeye yasadışı yollardan sokulması halinde ise göçmen kaçakçılığı suçu meydana gelmez. Burada ülke kavramı ile kastedilen Türkiye Cumhuriyeti’ne ait olan kara, deniz ve hava alanlarıdır. Burada belirtmek gerekir ki; söz konusu suçun failinin göçmenle birlikte ülke sınırlarına girmesi şartı yoktur. Söz konusu suç göçmene yol göstermek şeklinde de işlenebilir. Pasaport Kanunu ile Türkiye Cumhuriyeti hava, deniz ve kara ülkesine girebilmenin şartları düzenlenmiştir. İlgili kanuna aykırı şekilde yapılan girişler yasal olmayan giriş sayılır ve suç teşkil eder. Buna ek olarak burada belirtmek gerekir ki; ülkeye giriş ancak giriş kapısı olarak belirlenen yerlerden yapılır. Yabancıların giriş kapısı olarak belirlenmiş yerler dışından ülkeye sokulması halinde göçmen kaçakçılığı suçu meydana gelir.

Bir Yabancının Yasal Olmayan Yollardan Ülkede Kalmasını Sağlamak Nedir?

Yukarıda yer verildiği gibi bir yabancının yasal olmayan yollardan ülkede kalmasını sağlamak seçimlik hareketinin de konusunu yalnızca yabancılar oluşturabilir. Ülkemiz mevzuatında yabancıların Türkiye’de kalabilme şartları belirlenmiştir. Söz konusu şartlara uymayan yabancıların Türkiye’de kalması yasaya aykırı durumu meydana getirir. Konuyla ilgili bir Yargıtay kararında “Suç tarihi itibariyle ülkede yasal olarak bulunmaları mümkün olmayan Suriyeli göçmenlerin, sanık tarafından herhangi bir yetkili makama bildirimde bulunulmaksızın, uzunca bir süre çalıştırmaları ve barındırılmaları suretiyle atılı göçmen kaçakçılığı suçunun gerçekleştiği, suç tarihinden sonra Suriyeli göçmenler hakkında yapılan bir takım yasal düzenlemeler uyarınca, bu göçmenlere geçici koruma statüsü tanınmasının, geriye dönük olarak sanığın eylemini suç olmaktan çıkarmayacağı anlaşılmakla, Yerel Mahkemenin, “sanığın, Suriyeli göçmenleri yanında çalıştırması şeklindeki eylemiyle maddi menfaat elde etmek maksadıyla yasal olmayan yollardan ülkeye giren Suriyeli göçmenlerin yasal olmayan yollardan ülkede kalmalarına imkan sağladığı ve bu şekilde üzerine yüklenen suçu işlediği sabit görülerek” şeklindeki gerekçeyle verdiği karar yerinde görülmüştür.” ifadelerine yer verilmiştir. Öte yandan burada belirtmek gerekir ki; yabancıyı ülkede kalması için teşvik etmek suç sayılmaz. Buna ek olarak yabancıya sağlanan imkandan dolayı bir menfaat amacı güdülmelidir. İnsani duygularla bir yabancıya yemek vermek suç kapsamında değildir.

Türk Vatandaşı veya Yabancının Yasal Olmayan Yollarla Yurt Dışına Çıkmasına İmkan Sağlamak Nedir?

Buradaki hareketin konusunu hem yabancılar hem de Türkiye vatandaşları oluşturabilir. Söz konusu suçun şartı ise Türkiye’den çıkışın yasal olmayan yollardan olmasıdır. Burada belirtmek gerekir ki; Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununda yabancıların çıkış için belirlenen kapılardan çıkış yapabileceği düzenlenmiştir. Öte yandan Pasaport Kanununda ise çıkış şartları düzenlenmiştir. Söz konusu bu şartlara uyulmadan bir kişinin yurt dışına çıkarılmasına imkan sağlamak göçmen kaçakçılığı suçunun oluşmasına imkan verir. Buna göre; adli kontrolle yurt dışına çıkması yasaklanan kişilerin yurt dışına çıkarılması suç sayılmıştır. Burada imkan sağlamak ifadesiyle kastedilen maddi olanakların temin edilmesi kastedilmiştir. Burada vurgulamak gerekir ki; suçun oluşması için failin mutlaka somut bir yardımda bulunması gerekir. Suçun oluşması için Türk vatandaşı ya da yabancının sınırı geçmesi ise şart değildir. İmkan sağlayıcı hareketlerin yapılmasıyla suç tamamlanmış sayılır.

Göçmen Kaçakçılığı Suçunun Cezası Nedir?

Türk Ceza Kanununun 79. maddesinde göçmen kaçakçılığı suçunun cezası düzenlenmiştir. İlgili kanun maddesine göre; söz konusu suçun basit halinin cezası 3 yıldan 8 yıla kadar hapis ve bin günden on bin güne kadar adli para cezası olarak belirlenmiştir. Buna göre; hapis ve adli para cezası birlikte uygulanır. Aşağıda yer verdiğimiz nitelikli hallerin varlığı halinde ise ceza artırılır. Suçun bir tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, tüzel kişi hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine karar verilir.

Göçmen Kaçakçılığı Suçunun Nitelikli Halleri Nelerdir?

Göçmen kaçakçılığı suçunun örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde Türk Ceza Kanununun 79. maddesinde yer alan düzenlemelere göre faile verilecek cezanın yarısından bir katına kadar artırılacağı düzenlenmiştir. Kanunda 06.12.2019 tarihinde yapılan değişiklik ile ise artırım oranı değiştirilmiştir. Buna ek olarak yapılan değişiklikle maddeye bir nitelikli hal daha eklenmiştir. Söz konusu bu değişiklik suçun birden fazla kişi ile işlenmesi halini düzenler. İlgili kanuna göre göçmen kaçakçılığı suçunun birden fazla kişi tarafından işlenmesi halinde faile verilecek ceza yarı oranında artırılır. Göçmen kaçakçılığı suçu sebebiyle mağdurların hayatı bakımından bir tehlike oluşması hali kanunda düzenlenen bir diğer nitelikli haldir. Söz konusu suç sebebiyle mağdurların hayatları tehlikeye girerse faile verilecek ceza yarısına kadar artırılır. Mağdur olan kişilerin onur kırıcı muameleye maruz bırakılması halinde de ceza yarı oranında artırılacaktır. Örnek vermek gerekirse; göçmenlerin tır kasalarında taşınması, aç bırakılması, küçük bir teknede taşınması gibi hallerde ceza oranında artırıma gidilir.

Göçmen Kaçakçılığı Suçuna Teşebbüs Nedir?

Öncelikle belirtmek gerekir ki; göçmen kaçakçılığı suçu bir teşebbüs suçudur. Uygulamada ise teşebbüsün belirlenmesinde güçlük yaşanması sebebiyle kanunda değişikliğe gidilmiştir. Söz konusu bu değişiklik neticesinde suçun teşebbüs halinde kalması durumunda da tamamlanmış gibi cezalandırma yapılacağı ile ilgili düzenleme yer alır. Suçun işlenmesi için icrai hareketlere başlayan fail, suç tamamlanmış gibi cezalandırılır. Faile verilecek olan cezada bir indirim yapılmaz. “Suç, teşebbüs aşamasında kalmış olsa dahi, tamamlanmış gibi cezaya hükmolunur." Konuyla ilgili bir Yargıtay kararında “Kendisi de yasa dışı yollardan yurt dışına çıkmak isteyen Suriye uyruklu sanığın, göçmen kaçakçılığı yaptığı anlaşılan ve kimliği tespit edilemeyen İ. isimli kişi ile yaptığı anlaşma doğrultusunda, yurt dışına kaçmak isteyen kendisi gibi Suriye uyruklu mağdurları ikna suretiyle ayarlayıp İ. isimli kişi ile irtibatlandırdığı ve para işini organize ettiği, olaydan iki gün önce sahile götürdüğü mağdurların şartların uygun olmaması sebebiyle çıkış yapamamaları üzerine tekrar otele geldikleri ve kendisi İstanbul'a dönerek mağdurları İ.'e yasa dışı yollardan taşınmak üzere teslim ettiği, sanığın bu şekildeki eyleminde hukuki sorumluluğunun göçmen kaçakçılığına teşebbüs, cezai sorumluluğunun ise TCK'nın 79/1. maddesinin son cümlesi uyarınca tamamlanmış suçun karşılığı olduğu,..” şeklindeki ifadelere yer verilmiştir.

Göçmen Kaçakçılığı Suçunda Müsadere Nedir?

Müsadere kurumu işlenebilen bir suçtan dolayı kişinin bir şey üzerindeki mülkiyetinin kamuya geçirilmesi olarak tanımlanır ve Türk Ceza Kanununun 54. Maddesi ile düzenlenmiştir. Burada belirtmek gerekir ki; göçmen kaçakçılığı suçunun işlenebilmesi için bir takım araçların kullanılması gerekir. Suç işlerken kullanılan bu araçlar suç ile bağlantılı olmaları sebebiyle müsadereye tabi tutulabilir.

Göçmen Kaçakçılığı Suçunda Yargılama Nedir?

Asliye ceza mahkemesi göçmen kaçakçılığı suçunda görevli olan mahkemedir. Burada belirtmek gerekir ki; söz konusu suç uzlaşma kapsamındaki suçlardan değildir. Göçmen kaçakçılığı suçu şikayete tabi suçlardan da değildir. Soruşturma ve kovuşturma resen yapılır.