İdari Para Cezası Nedir?

İdari Para Cezası Kim Tarafından Verilir?

İdari para cezası mahkeme kararına gerek olmadan belediye, kaymakamlık, emniyet, SGK gibi kamu kurumlarınca verilebilen; yaptırım olarak belirli bir miktar paranın ödenmesini gerektiren cezalardır.

İdari Para Cezası Hangi Sebeplerle Verilir?

Kanunlarda belirtilen ihlallerin gerçekleştirilmesi sonucunda idari para cezası verilmektedir. İdari para cezası verilebilmesi için kabahat niteliğinde bir fiilin gerçekleşmiş olması gerekmektedir. Kabahat; kanunda, karşılığında idari yaptırım uygulanılması öngörülen haksızlıktır. Kabahat niteliğindeki fiiller kabahatlar kanununda özel olarak düzenlenmektedir. Örnek vermek gerekirse; trafik cezaları, dilencilik, tütün mamullerinin tüketilmesi, çevreyi kirletme, kimliği bildirmeme, emre aykırı davranış gibi durumlar kabahat olarak karşımıza çıkmaktadır.

Kabahatler Kanunu m. 17/1’e göre: ‘’İdarî para cezası, maktu veya nispi olabilir.’’

Maktu Para Cezası Nedir?

Eğer söz konusu kabahat için idari para cezası kanunda alt ve üst sınır belirtilmek suretiyle belirlenmişse cezanın miktarı kabahatin haksızlık içeriği ile failin kusuru ve ekonomik durumu birlikte göz önünde bulundurularak belirlenir.

Nisbi Para Cezası Nedir?

Kanunda belirtilmiş olan şart ve unsurlara bağlı olan, hakimin ya da idari makamın takdir hakkı dışında bırakılmış, suça konu fiil ve ortaya çıkan zarar ile yapılacak oran sonucu hesaplanan idari para cezalarıdır.

İdari Para Cezaları Nereye Nasıl ve Ne Zaman Ödenir?

Süre bakımından kabahatler kanununda özel bir düzenleme bulunmamaktadır. Söz konusu yaptırımın düzenlendiği özel kanunda öngörülen süre esas alınmaktadır. Eğer burada da öngörülen bir süre yoksa Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun m.37 uyarınca (1 ay içerisinde) ödeme yapılır.

Ödeme idari yaptırım kararının kesinleşmesi üzerine ilgili vergi dairesinin hesabının olduğu bankalara yahut vergi dairelerine yapılacaktır.

İdari Para Cezasının Ödenmemesinin Yaptırımı Nedir?

İdari para cezası verilmesi durumunda vatandaşların ödeme yükümlülüğü söz konusudur. Ödenmemesi halinde icra yoluna gidilmesi mümkündür. Fakat uygulamada idari para cezası sebebiyle evden vb. eşya haczi söz konusu değildir.

İdari Para Cezasına İtiraz Hangi Mercie Nasıl Yapılır?

İdari para cezalarına karşı, idari para cezası itiraz dilekçesi ile sulh ceza hakimliğine yapılacak başvuru ile itiraz gerçekleştirilebilir.

Eğer para cezasının yanında başkaca bir idari yaptırıma da karar verilmişse itiraz merci idare mahkemesi olacaktır.

Bazı durumlarda ise bazı kurumlarca verilen para cezaları özel kanunlarla düzenlenmektedir. Söz konusu hükümler nedeniyle idare mahkemesine iptal davası açılması gerekir. SGK tarafından verilen idari para cezaları bunlara örnektir.

İtirazlar hakkındaki önemli bir detay ise ödeme yapılmış olmasının itiraz hakkını sona erdirmiyor oluşudur. Tebliğden itibaren 15 gün içinde ödeme yapılması tavsiye edilendir. Zira itirazı haklı bulunduğu takdirde ödenen meblağ iade olacaktır. İtirazın reddedilmesi durumunda ise para cezası indirimli şekilde ödenmiş olacaktır.