Örgüt Kurma, Yönetme ve Örgüt Üyeliği Suçu Nedir?

Anasayfa » Faaliyet Alanlarımız » Ceza Hukuku » Örgüt Kurma, Yönetme ve Örgüt Üyeliği Suçu Nedir?

Örgüt Kurma, Yönetme ve Örgüt Üyeliği Suçu Nedir? | Mükyen Hukuk

Suç İşlemek Amacıyla Örgüt Kurma Suçu Nedir?

Türk Ceza Kanunu 220. maddeye göre; en az üç kişinin, suç işlemeye yarayan araç ve gerece sahip olarak, iş bölümü ve hiyerarşik bir düzen içerisinde amaçladıkları suçları işlemek için süreklilik içerisinde bir araya gelmesiyle suç işlemek amacıyla örgüt kurma suçu ortaya çıkar.

Örgüt Yöneticiliği Suçu Nedir?

Söz konusu hiyerarşik yapılanma içinde yer alarak örgütsel faaliyetin tamamının ya da bir kısmının koordinasyonunun sağlanması veya yönetilmesiyle örgüt yöneticiliği suçu ortaya çıkar.

Örgüt Üyeliği Suçu Nedir?

Kendi iradesini söz konusu örgütün iradesine terk ederek örgütün amacını benimseyen, hiyerarşik yapısı içine dahil olan ve bu yolla verilecek görevleri yerine getirmek için hazır olan kişi örgüt üyesi olarak tanımlanmaktadır. Örgüt üyeliği ile kastedilen; örgüte katılmak, bağlanmak, örgüt içerisindeki hiyerarşik gücün emrine girmek şeklinde açıklanabilir. Bir kişinin örgüt üyesi olabilmesi için söz konusu örgütle organik bağ kurarak örgüt faaliyetlerine katılması gerekir. Bu organik bağ; canlıdır, geçişkendir, kişiyi etkin, faili emir ve talimat almaya açık tutar ve hiyerarşik konumunun tespit edilmesini sağlar. Organik bağ örgüt üyeliğinin en önemli unsurudur.

Örgüt Adına Suç İşleme Suçu Nedir?

Örgüt hiyerarşisi içerisinde yer almadan yani örgüte üye olmadan örgüte duyulan sempati sebebiyle ya da bir yarar sağlamak amacıyla suç işlenmesi ile örgüt adına suç işleme suçu meydana gelir. Söz konusu örgüt ile suçun faili arasında organik bağ olmadığı halde suçun işlenmesi örgüt tarafından istenmişse ya da suç örgütün bilgisi dahilinde gerçekleştirilmişse örgüt adına suç işleme suçu meydana gelir. Bu suç karşılıksız olabileceği gibi bir menfaat karşılığında da işlenmiş olabilir.

Örgüte Bilerek ve İsteyerek Yardım Etme Suçu Nedir?

Örgütsel faaliyete ya da örgüt tarafından işlenen suça örgüt dışından bir kişinin kendi özgür iradesiyle yer sağlaması, yiyecek ve giyecek sağlaması, silah temin etmesi gibi davranışlarla yardım etmesiyle örgüte bilerek ve isteyerek yardım etme suçu meydana gelir.

Türkiye’deki Ceza Mevzuatı 3 çeşit örgütlü suç düzenlemesi içerir. Bu düzenlemeler aşağıdaki şekildedir;

  • Genel (adi) suç örgütü (5237 sayılı TCK madde 220),
  • Silahsız terör örgütü (3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu madde-1-m.7/1.)
  • Silahlı terör örgütü (5237 sayılı TCK’nın madde 314, TMK m.7/1).

Suç Örgütü Kurma, Örgüt Yöneticiliği veya Üyeliği Suçlarında Örgütün Unsurları Nelerdir?

Türk Ceza Kanunu 220. maddeye göre, örgütün güç kaynağı olmasından yararlanarak baskı, sindirme ya da korkutma gibi yöntemler kullanılarak “amaç suçlar” işleyen yasadışı organizasyon suç örgütü olarak tanımlanır.

Bir insan topluluğunun suç işleme amacıyla gelişigüzel şekilde bir araya gelmesi suç örgütü olarak tanımlanmaz. Yargıtay’a göre, ortada bir suç örgütünün varlığından bahsedebilmek için bazı asgari koşullar sağlanmalıdır. Bu koşullar aşağıdaki gibidir;

Üye Sayısı: Suç örgütü en az 3 veya daha fazla kişiden oluşur.

Hiyerarşik İlişki: Bir suç örgütünden bahsedebilmek için söz konusu örgüt içinde hiyerarşik bir yapılanma olmalıdır. Üyeler arasında olan bu hiyerarşik yapı sıkı ya da gevşek olabilir. Bu yapıyla beraber söz konusu suç örgütü bir güç kaynağı haline gelmeli ve üyeleri üzerinde mutlak bir hakimiyet oluşturmalıdır. Bu durumda örgütün yöneticisi bir kişi olabileceği gibi birden fazla kişi de örgüt yöneticiliği yapabilir. Burada önemli olan örgüt üyeleri arasında emir-talimat ilişkisinin mevcudiyetidir.

Suç İşleme Amacı: Bir suç örgütünün varlığından bahsedebilmek için söz konusu örgütün suç işlemek amacıyla kurulmuş olması gerekir. Örgütün fiilen işlediği bir suç olmasa dahi üyelerinin suç amacıyla bir araya gelmesi yeterlidir. Buna göre, ortada işlenen somut bir suç olmasa dahi örgütün bazı suçları işlemek için hazırlık yapması örnek olarak; silah temin etmesi, keşif yapması, suçun ardından yakalanmalarını engelleyecek önlemler alması gibi fiillerle kişilerin örgütsel olarak suç işlemek için bir araya gelip gelmedikleri tespit edilebilir. Doğası gereği bir suç örgütü birden fazla suç işlemek amacıyla bir araya gelir. Tek bir suç işlemek için bir araya gelen kişilerin işlediği suç ancak “iştirak” ya da “toplu suç” tanımlamaları ile açıklanabilir.

Örgütsel Faaliyetin Sürekliliği: Örgütsel olarak tanımlanan bir faaliyet süreklilik arz eder. Söz konusu örgütün üyeleri suç işlemek amacıyla süreklilik arz edecek şekilde bir araya gelirler. Örgütsel faaliyetin devamlılığının tespiti için sadece amaçlanan suçların birlikte işlenmesi değil, amaçlanan suçları işleme kararlılığının mevcut olup olmadığı araştırılır. Çünkü kişilerin sadece belirli bir suçu bir kez işlemek amacıyla bir araya gelmesiyle örgütlü bir halden değil suça iştirak durumundan söz edilebilir.

Elverişlilik: Söz konusu örgütün amaçladığı suçu işlemek için elverişli üye, elverişli araç ve gerece sahip olması gerekmektedir. Buna göre örgütün sahip olduğu üye sayısı, sahip olduğu araç ve gereç söz konusu olan amaçlanan suçları işlemeye elverişli değilse örgütlü bir suç eyleminden bahsedilemez. Belirtmek gerekir ki suç işlemek amacıyla örgüt kurulması somut tehlike suçudur. Örgüt yapısında, üye sayısında, sahip olunan araç ve gereçlerde söz konusu suçu işlemek için elverişlilik aranır. Bu tanımlamaya göre elverişlilik; basit bir bir araya gelişten ziyade kamu düzeni için somut bir tehlike arz eden sıkı bir birleşmeyi gerektirir.

Suç Örgütü Kurma veya Yönetme Suçu ve Cezası Nedir?

“Kanunun suç saydığı fiilleri işlemek amacıyla örgüt kuranlar veya yönetenler, örgütün yapısı, sahip bulunduğu üye sayısı ile araç ve gereç bakımından amaç suçları işlemeye elverişli olması halinde, dört yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ancak, örgütün varlığı için üye sayısının en az üç kişi olması gerekir.” (TCK madde 220/1)

Bir örgütün ana yapısının oluşturulması, örgütün meydana gelmesi için gerekli fiillerin sergilenmesi örgüt kurma suçunu oluşturur. Bu suç bir kişi tarafından işlenebileceği gibi birden fazla kişi tarafından da işlenebilir. Söz konusu örgütün kurucusu suç işlemek amacıyla kişileri bir araya getirerek öncülük yapmış olur.

Örgütün içinde üst pozisyonlarda yer alan ve örgüt üyelerine emir ya da talimat veren, örgüt üyelerini yönlendiren ve örgütsel yapıyı koordine eden kişi örgüt yöneticiliği suçunu işlemiş olur. Bu kişi örgüt içinde koordinasyonu sağlayarak merkezi bir konum alır.

Suç örgütü kurma veya yönetme suçunun cezası Türk Ceza Kanunu 220. maddeye göre belirlenir.

  • Yukarıda verildiği şekilde örgüt kurma veya yönetme suçunun cezası, 2 yıldan 6 yıla kadar hapis cezasıdır (TCK madde 220/1).
  • Kurulan örgüt silahlı ise, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza dörtte birinden yarısına kadar artırılır (TCK madde 220/3).
  • Örgütün faaliyeti çerçevesinde suç işlenmesi halinde, ayrıca bu suçlardan dolayı da cezaya hükmolunur (TCK madde 220/4).
  • Örgüt yöneticisi, fiilen katılmasa bile örgütsel faaliyet dahilinde işlenen tüm suçlardan sorumludur tutulur. Örgüt yöneticileri, örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen bütün suçlardan dolayı ayrıca fail olarak cezalandırılır (TCK madde 220/5).

Mükyen Hukuk Bürosu uzman avukatlarından randevu almak için:

Randevu Al
0216 784 43 20

Diğer Makalelerimiz: