Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu

Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu, Türk Ceza Kanunu madde 134’te özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar başlığı altında düzenlenmektedir.

Madde 134 uyarınca “(1) Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi halinde, verilecek ceza bir kat artırılır. (2) Kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri hukuka aykırı olarak ifşa eden kimse iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de aynı cezaya hükmolunur.”

TCK m.139 uyarınca bu suç şikâyete tabi bir suçtur ve şikâyet süresi mağdurun fiilin işlendiğini ve fiili işleyen kişiyi öğrendiği tarihten başlayarak 6 aydır.

Bu suç uzlaşma prosedürü kapsamındadır, bu sebeple kovuşturma aşamasına geçilmeden uzlaşma kurumu uygulanmalıdır. Uzlaşma aşamasında tarafların anlaşması durumunda kovuşturma aşamasına geçilmez, anlaşamaması durumunda kovuşturma aşamasına geçilecektir.

Suç kapsamında görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesi, yetkili mahkeme ise suçun oluştuğu yer mahkemesidir.

Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçunda Fail ve Mağdur Kimdir?

Suçun faili herkes olabilir, failin herhangi bir özellik taşıması gerekmez. Ancak suç TCK m.137 uyarınca kamu görevlisinin görevinin verdiği yetkinin kötüye kullanılmasıyla ya da belirli bir meslek ve sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle işlenirse, suçun nitelikli hali oluşacaktır.

Suçun mağduru da herkes olabilir ancak yaşayan bir kişi olmalıdır, aksi halde TCK m.130/2’de yer alan kişinin hatırasına hakaret suçu oluşacaktır. Kamuya mal olmuş “ünlü” kişilerin bu mağdur kapsamında değerlendirilmeleri daha farklı olacaktır.

Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçunda Kişinin Kamuya Mal Olmuş Bir Kişi Olması

Sanatçı, sporcu, siyasetçi vb. gibi kamuya mal olmuş, ünlü kişilerin özel hayatlarının gizlilik kapsamı, diğer insanlara nazaran daha dar kabul edilmektedir. Kişi hangi oranda kamuoyu önünde ise özel hayatının gizliliği kapsamı da o oranda değişecektir ve mağduriyet bakımından farklı bir değerlendirme yapılacaktır.

Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçunda Cezayı Artıran Nedenler Nelerdir?

Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar başlığı altında yer alan suçların nitelikli hali TCK m.137’de düzenlenmiştir. Buna göre m.137’de yer alan nitelikli haller özel hayatın gizliliğini ihlal suçunu da kapsamaktadır. Maddeye göre özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun;

• Kamu görevlisi tarafından ve görevinin verdiği yetki kötüye kullanılmak suretiyle,
• Belli bir meslek ve sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.

Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçunun Cezası Nedir?

Madde 134’ün birinci fıkrasında yer alan kişilerin özel hayatının gizliliğinin ihlal edilmesi durumunda bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası, ikinci fıkrasında yer alan kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya seslerin hukuka aykırı olarak ifşa edilmesi durumunda iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür. Kişilerin özel hayatının gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi halinde verilecek ceza bir kat arttırılacaktır.

Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçunda Cezanın Ertelenmesi Mümkün Müdür?

Suç sonucu verilecek ceza iki yıl veya daha az hapis cezası ise ve fail daha önceden kasıtlı bir suçtan dolayı üç aydan fazla hüküm giymemiş ise cezanın ertelenmesi kararı verilmesi mümkündür. Bu süreçte kişi bir denetim süresine tabi olur. Kişi bu süreyi herhangi kasıtlı bir suç işlemeden ve yükümlülüklerine uyarak geçirirse cezası infaz edilmiş sayılır. Bu suç kapsamında koşulları sağlaması durumunda cezanın ertelenmesi mümkündür.

Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçunda Verilecek Cezanın Adli Para Cezasına Çevrilmesi Mümkün Müdür?

Kasten işlenen suç sonucunda verilen hapis cezası bir yılın altında bir hapis cezası ise, bu ceza adli para cezasına çevrilebilir. Dolayısıyla suç kapsamında verilen ceza koşulları sağlarsa adli para cezasına çevrilebilir.

Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçunda HAGB Kararı Verilmesi Mümkün Müdür?

Suç sonucunda verilen hapis cezası iki yıl ve altında hapis cezası ise ve fail öncesinde kasten herhangi bir suç işlememişse HAGB kararı verilebilir. Bu süreçte fail 5 yıllık bir denetim süresine tabi olur. Kişi bu beş yıl içinde kasıtlı bir başka suç işlemez ve yükümlülüklere uygun davranırsa suç işlenmemiş gibi sayılır. Bu kapsamda özel hayatın gizliliğini ihlal suçunda koşulları sağlaması durumunda HAGB kararı verilmesi mümkündür.