Zincirleme Suç Nedir?

Öncelikle belirtmek gerekir ki Türk Ceza Kanunu 43. Maddesi çerçevesinde zincirleme suçun diğer bir adı da müteselsil suçtur, aynı kişiye ya da topluma karşı farklı zamanlarda sergilenen birden fazla hareketle bir suç işleme kararının icra edilmesi ya da aynı suçun birden fazla kişiye karşı tek fiille işlenmesi şeklinde tanımlanabilir. Burada özellikle vurgulamak gerekir ki suçun zincirleme bir şekilde işlenmesi durumunda, ilgili faile tek ceza verilir. Zincirleme suçla ilgili düzenlemeleri içeren Türk Ceza Kanunu 43. Maddesine aşağıda yer verilmiştir.

Türk Ceza Kanunu Madde 43

1. Bir suç işleme kararının icrası kapsamında, değişik zamanlarda bir kişiye karşı aynı suçun birden fazla işlenmesi durumunda, bir cezaya hükmedilir. Ancak bu ceza, dörtte birinden dörtte üçüne kadar artırılır. Bir suçun temel şekli ile daha ağır veya daha az cezayı gerektiren nitelikli şekilleri, aynı suç sayılır. (Ek cümle: 29/6/2005 – 5377/6 md.) Mağduru belli bir kişi olmayan suçlarda da bu fıkra hükmü uygulanır.
2. Aynı suçun birden fazla kişiye karşı tek bir fiille işlenmesi durumunda da, birinci fıkra hükmü uygulanır.
3. Kasten öldürme, kasten yaralama, işkence ve yağma suçlarında bu madde hükümleri uygulanmaz.

Zincirleme Suç Hükümlerinin Uygulanma Şartları Nelerdir?

Burada vurgulamak gerekir ki Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 2015/495 kararı çerçevesinde zincirleme suç hükümlerinin uygulandığı durumlarda esasen işlenmiş birden fazla suç olmasına rağmen, fail söz konusu bu suçların her birinden ayrı ayrı cezalandırılmaz, buna karşın bir suçtan verilen ceza belirli bir miktarda arttırılır. Öte yandan yine Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 2015/47 kararında zincirleme suçu meydana getiren suçların bir suç işleme kararının icrası kapsamında işlenmesi gerektiği belirtilmiştir. Buna göre yerleşik yargısal kararlarda aynı suç işleme kararı kavramından, kanunun aynı hükmünü birçok kez ihlal etme hususunda önceden kurulan bir plan, genel bir niyetin anlaşılması gerekir, buna göre ise failin suçu işlemeden önce bir plan yapmasının ya da bu suça niyet etmesinin, ancak söz konusu fiili bir defada yapmak yerine, kısımlara bölmeyi ve o surette gerçekleştirmeyi daha uygun görmesinin, sanık olan kişinin söz konusu aynı suçu işleme kararıyla değil, çıkan fırsatlardan yararlanmak suretiyle suçu işlediğini gösterdiği belirtilmiştir.

Zincirleme Suç Çeşitleri Nelerdir?

Öncelikle burada belirtmek gerekir ki; ceza kanununda, zincirleme suçun tüm unsurlarının mevcut olması halinde dahi, bazı suçlarda uygulanamayacağı hükme bağlanmıştır. Söz konusu bu suçlar aşağıda sıralanmıştır;

• İşkence suçları,
• Kasten adam yaralama suçları,
• Kasten adam öldürme suçları,
• Yağma suçları.

Ayrıca burada belirtmek gerekir ki; önceden cinsel taciz suçları da zincirleme suçlar arasında sayılmaz iken Yargıtay kararı ile söz konusu bu suçlar da aynı kapsam içine alınmıştır. Buna göre denilebilir ki; yukarıdaki dört suç haricinde kalan tüm suçlar, gerekli şartlar mevcut ise, zincirleme suçlar kapsamına girebilir.

Zincirleme Suç Davasında Görevli Mahkeme Nedir?

Öncelikle burada vurgulamak gerekir ki zincirleme suçların tamamından sorumlu tek bir mahkeme yoktur. Buna göre; zincirleme suçlara bakmakla görevli olan mahkeme, işlenen söz konusu suçun türüne göre değişir. Zincirleme suç için yetkili olan mahkeme ise, son suçun işlendiği yerde bulunan mahkemedir.

Zincirleme Suçun Cezası Nedir?

Burada altını çizmek gerekir ki; zincirleme suçların cezası, failin işlediği söz konusu suç türüne göre değişerek verilir. Söz konusu bu halde önemli olan unsur, cezanın tek bir suçtan verilmesi ve hâkimin cezayı dörtte bir ile üçte dört oranı arasında artırma yetkisine sahip olmasıdır.

Zincirleme Suçlarda Zamanaşımı Süresi Var mıdır?

Burada belirtmek gerekir ki; zincirleme suçlarda uygulanacak zamanaşımı süresi, söz konusu suçun cinsine göre değişir. Bu anlamda önemli olan zamanaşımı süresinin başlayacağı tarihin tespit edilmesidir. Ceza kanunu çerçevesinde söz konusu bu tarih, en son işlenen suçun tarihi olarak belirtilmiştir.