Kal Davası Nedir?

Öncelikle tanımından başlamak gerekirse; kal kelime anlamı olarak koparma, çıkarma, çıkarılma, sökme gibi anlamlar taşır. Buna göre kal davasının tanımını bir taşınmazın temelinden çıkarılması, sökülmesi için açılmış olan davalar olarak tanımlayabiliriz. Söz konusu bu dava uygulamada “inşaatın kal’i davası” olarak da bilinir. Söz konusu bu dava ile ilgili kişilerce taşınmazı üzerinde, izin alınmadan yapılan inşaatların yıkılması talep edilir. Buna göre denilebilir ki; kal davaları söz konusu taşınmazın üzerinde izinsiz şekilde yapılan inşaatların yıkımı istendiği davalardır.

Öncelikle burada arazi kavramını tanımlamak gerekirse; arazi, eşya hukukunun temel kaidelerinden olarak bütünleyici parça ve eklenti kapsamında yeryüzünün sınırlandırılmış bir parçasını ifade eder ve söz konusu bu yer üzerinde yapılan her şey üst arza tabidir kuralı gereği yere ait olur. Bu demektir ki; bir arazi üzerine yapılan inşaat sonucu yapı arazinin bütünleyici parçası haline gelir, diğer bir deyişle yapı arazinin ayrılmaz parçasıdır ve kural olarak arazi ile yapının maliki farklı kişiler olamaz. Ancak burada vurgulamak gerekir ki; üst hakkı vb. Gibi durumlar kanun koyucu tarafından istisnai olarak ayrıca düzenlemiştir. Bu bağlamda bilerek ya da bilmeyerek kendi malzemesiyle başkasının arazisine bir yapı inşa eden kişinin durumu söz konusu müdahalenin men’i ve kal davası ya da inşaatın söküp kaldırılması ve ecrimisil davaları şeklinde gündeme gelir. Burada ayrıca vurgulamak gerekir ki; haksız el atmanın önlenmesini gerektirecek boş duran arsaya başkasının gelip bina yapması halinde; izin taşınmaz sınırının içine duvar taşması gibi durumlarda müdahalenin ortadan kaldırılması ile birlikte yapılan taşmaların yıkımı da talep edilebilir.

Burada belirtmek gerekir ki; haksız inşaatın sökülüp kaldırılması için aşağıda sıralanmış olan iki şarttan birinin mevcut olması gerekir.

1. Yapılan söz konusu inşaatın arazi sahibinin rızası olmadan yapılmış olması gerekir. Aranan söz konusu bu rıza açık olabileceği gibi zımni şekilde de olabilir. Buna göre; söz konusu yapının yapıldığını gördüğü halde ses çıkarmayan kişi zımnen onay vermiş kabul edilir.
2. Aşırı zarar olmamalıdır. Konuyla ilgili Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 10.12.2003 ve 2003-1-755 kararında “… inşaatın kaldırılması ile arazi malikinin elde edeceği yarara göre, bu nedenle arazide meydana gelen kıymet eksikliği daha fazla ise, inşaatın kaldırılmasının aşırı zarara yol açtığı kabul edilebilir. Öte yandan inşaatın olduğu gibi kalmasında kamunun yararı olması hallerinde de doğacak zararın aşırı zarar olduğu savunulabilir… Öte yandan binanın ana taşınmazın bütünlüğünü bozup bozmadığı hususu üzerinde de durulması gerekir.” şeklindeki ifadelere yer verilmiştir.

Kal Davası Koşulları Nelerdir?

Kal davası için mevcut olması gereken koşullara aşağıda yer verilmiştir.

• Binayı inşa eden kişinin arsanın kendisine ait olduğu zannıyla inşaat yapmış olması gerekir,
• Binayı inşa eden kişinin iyi niyetli olması ve kendisinden beklenebilecek tüm özeni göstermiş olmasına rağmen söz konusu bu yanılgıya düşmüş olması gerekir,
• Binanın kal’inin fahiş zarara neden olmuş olması gerekir,
• Söz konusu bina değerinin arsa değerinden fazla olması.

Yukarıda sıralanmış olan söz konusu bu şartlar meydana geldiğinde ilgili davanın açılması zaruri hale gelir ve bu dava için hukuki yardım almak hak kaybı yaşamamak için önemlidir.