Askerlik için İşten Ayrılma Nedir?

Askerlik Sebebiyle İşten Ayrılan İşçinin Hakları Nedir?

Öncelikle belirtmek gerekir ki; 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 120. maddesi ile 1475 sayılı eski İş Kanunu’nun şu an yürürlükte olan ve kıdem tazminatını düzenleyen 14. maddesi çerçevesinde muvazzaf askerlik hizmeti sebebiyle işten ayrılan işçinin kıdem tazminatına hak kazanacağı belirtilmiştir. Ancak burada önemle vurgulamak gerekir ki; kıdem tazminatına hak kazanmanın temel koşulu bir iş yerinde en az 1 yıl süre ile çalışmış olmaktır. Söz konusu bu temel koşul askerlik nedeniyle kıdem tazminatı almak isteyen bir kişiler için de geçerlidir. 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. Maddesine göre işçi muvazzaf askerlik nedeniyle işten ayrıldığında kıdem tazminatına hak kazanacak ise de ihbar tazminatına hak kazanamaz. Bu sebeple askere gitmek isteyen bir işçinin, daha önceden işverene bildirmeden ani bir karar ile iş sözleşmesini feshetme ve ihbar öneli vermeme hakkı da mevcuttur.

Askerlikten sonra Aynı İşe Dönmek Mümkün Müdür?

Öncelikle vurgulamak gerekir ki; askerlik sebebiyle işten çıkan işçilerin, askerlik vazifesi bittikten sonra aynı işe dönmeleri 4857 sayılı İş Kanununda düzenlenmiştir. Söz konusu bu düzenlemeye göre askeri ödev nedeniyle işinden ayrılmış olan işçiler, askerlik vazifelerinin sona ermesinden başlayarak iki ay içinde işe girmek istediklerini işverene bildirmekle yükümlüdür. Söz konusu bu gibi bir durumda işveren, eski işlerine benzer işlerde boş yer varsa derhal, yoksa boşalacak ilk işe işçiyi tercih ederek, o andaki koşullarla işçiyi işe almak ile yükümlüdür. İşveren, kanundan doğan iş sözleşmesi yapma yükümlülüğünü yerine getirmezse, işe alınma isteğinde bulunan eski işçiye üç aylık ücret tutarında tazminat ödemekle yükümlü olur. Söz konusu bu konu ile ilgili Yargıtay 22. Hukuk Dairesi’nin 2015/13446 Esas ve 2016/18518 Karar sayılı kararında “Dosya kapsamından, davacının ilk olarak 08.12.2005-10.08.2006 tarihleri arasında davalı iş yerinde çalıştığı, bu çalışmasının askere gitmesi sebebiyle sona erdiği; askerlik dönüşü 16.11.2007 tarihinde yeniden çalışmaya başladığı ve bu çalışmasının 31.12.2009 tarihinde sona erdiği anlaşılmaktadır. Böylece, davacının ilk dönem çalışması askerlik sebebiyle sona erdiğinden bu dönem bakımından kıdem tazminatının hesaplanarak hüküm altına alınması gerekirken…” şeklindeki ifadelere yer verilmiştir.