Babalık İzni Nedir?

Memur ya da özel sektör çalışanı olan erkek kişinin eşinin doğum yapması halinde eşi ve bebeği ile vakit geçirebilmesi ve bakım desteği sağlayabilmesi için verilen ücretli izin babalık iznidir. Doğum yapan kadın memurlara ya da kadın işçilere verilen doğum izni süresi daha uzun olmakla beraber, doğan bebeğin babası olan çalışan için de belirli miktarda babalık izni hakkı mevcuttur.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu 104. maddede yer alan düzenlemelere göre; erkek memurun eşi doğum yaptığı zaman erkek memurun doğum izni söz konusu olur. 4857 sayılı İş Kanunu 2. ek madde düzenlemesine göre ise; özel sektör çalışanı olan erkek işçinin eşi doğum yaptığı zaman yine erkek işçi için doğum izni söz konusu olmaktadır.

Babalık İzni Kaç Gündür?

Erkek çalışan için babalık izninin ne kadar olduğunu açıklamak için ilk söz konusu erkek çalışanın özel sektör çalışanı mı yoksa kamu memuru mu olduğuna bakılmalıdır. Aşağıda farklı iş ve sektör grupları için bu alanlarda çalışan erkek çalışanların alacağı babalık izni sürelerine yer verilmiştir.

Memurun Babalık İzni

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu madde 104/B’ye göre; eşi doğum yapmış olan erkek memur 10 günlük babalık izni hakkına sahiptir. Söz konusu bu izin ücretli izindir ve memur sanki çalışıyormuş gibi maaş alır.

İşçinin Babalık İzni

2015 yılında uygulamaya konulan İş Kanunu 2. ek maddesine göre erkek işçilere de doğum izni hakkı tanınmıştır. Bu maddeye göre; eşi doğum yapan erkek işçinin 5 günlük mazeret izni hakkı mevcuttur.

Askeri Personelin Babalık İzni

Türk Silahlı Kuvvetleri İzin Yönetmeliğinde yer alan 11. maddeye göre; subay ve astsubaylara normal izinlerine ek olarak eşlerinin doğum yapması halinde 10 güne kadar izin verilebilir.

4-B Sözleşmeli Personelin Babalık İzni

Sözleşmeli personel çalıştırılmasına dair hususlar Bakanlar Kurulu tarafından hazırlanan düzenlemede mevcuttur. Bu düzenlemede yer alan 9. maddeye göre; 4-B sözleşmeli personel eşinin doğum yapması halinde 10 günlük izin hakkına sahiptir ve bu izin personelin isteği üzerine verilir.

Erkeklerde Doğum İzni Süresi Hesaplaması Nasıl Yapılır ve Bu Konuda Mutlaka Bilinmesi Gerekenler Nedir?

Kamu ya da özel sektörlerdeki erkek çalışanlara verilecek olan doğum izni süresini hesaplamak için somut olayı dikkate alarak bu hesabı yapmak en iyi yoldur. Bu açıdan doğumun hangi güne geldiği önemli bir ölçütü oluşturur.

Babalık İzni Ne Zaman Başlar?

Hem kamu sektörü çalışanları hem de özel sektör çalışanları için babalık izni eşlerinin doğum yaptığı gün başlamaktadır. Buna göre eşin doğum yaptığı günün ertesi günü erkek çalışanlar için babalık izninin başladığı gündür.

Babalık İzni Hafta Sonuna ya da Resmi Tatile Denk Gelirse Ne Olur?

Devlet Memurları Kanunu ve İş Kanununa göre; babalık izni için izin süresi hesaplanırken normal gün hesabı yapılır. Buna göre; eşin doğum yapması sonrasında erkeğin doğum izni hafta sonuna denk gelmiş ise, söz konusu bu günler için de babalık izin süresi işlemeye devam eder ve hafta sonu tatilinden sonraya sarkma yapmaz. Aynı sebepten dolayı eğer eşin doğumu resmi tatile denk gelmiş ise; yine erkeğin babalık izni işlemeye devam eder ve resmi tatil sebebiyle tatil sonrasına sarkma yapmaz.

Babalık İzni Nasıl Kullanılır?

Eşi doğum yapmış olan kamu sektörü ya da özel sektör çalışanı erkeğin babalık izin hakkını nasıl kullanmak istediği önemli bir konudur çünkü söz konusu bu izin hakkı otomatik olarak işlemeye başlamaz. Devlet Memurları Kanunu ve İş Kanununa göre; hem erkek murun hem de erkek işçinin babalık hakkı için söz konusu hakkın “isteği üzerine” doğacağı vurgusu yer almaktadır. Buna göre; söz konusu babalık hakkının erkek çalışan tarafından kullanılabilmesi için talep gerekir.

Babalık İzni Ne Zaman Kullanılır?

Erkek memurun ya da özel sektör çalışanı olan erkek işçinin babalık izni eşi doğum yaptığı zaman kullanılabilir ve eşinin doğum yapmasından önce bu iznin kullanılması söz konusu değildir. Ancak eşin doğum yapmasından önce çalışanın hakkı olan başka izinler kullanılabilir.

Ne Zamana Kadar Kullanılabilir?

Erkek işçi ya da memurun babalık iznini kullanma hakkı eşi doğum yaptıktan sonra başlar ve kamu sektörü çalışanı olan erkek memur için 10 gün iken özel sektör çalışanı olan erkek işçi için 5 gündür.

Babalık İzni Parça Parça Kullanılabilir mi?

Babalık izninin parça parça olacak şekilde kullanılması mümkün değildir. Söz konusu bu izin doğumdan hemen sonra başlar ve yukarı belirtmiş olduğumuz süreler tamamlandıktan sonra biter.

Babalık İzni Sonradan Kullanılabilir mi?

Yukarıda yer verdiğimiz sebeplerden ötürü babalık izninin sonraya sarkması ya da ertelenmesi mümkün değildir.

Babalık İzni Dilekçesi Nedir ve Nasıl Hazırlanmalıdır?

Daha önce de belirttiğimiz gibi erkek çalışanlar için baba izninin kullanılması söz konusu çalışanın talebine bağlıdır ve bu talebin ilgililere iletilmesi için dilekçe yazılması gerekir. Burada belirtmek gerekir ki; bazı durumlarda işçi ve işveren arasında problemler çıkabilir. Söz konusu bu durumlarda daha sonradan hak kaybına uğramamak ve ispat sorunu yaşamamak adına söz konusu babalık izni talep dilekçesi ispata elverişli şekilde ve özenle hazırlanmalıdır.

Özet şeklinde belirtmek gerekirse;

“… tarihinde çocuğum olması nedeniyle (ya da eşimin doğum yapması nedeniyle) kanunen hakkım olan … gün izin hakkımın tarafıma verilmesini talep ediyorum” şeklinde bir yazı ile işverene başvurulması ve söz konusu bu başvuruya dair işverenden tebliğ ya da alındı evrakı benzeri bir evrakın alınması gerekir.

İşverence Erkeklere Doğum İzni Verilmezse İşçi Ne Yapabilir?

Hem kamu sektöründe çalışan erkek memurlar için hem de özel sektörde çalışan erkek işçiler için tanınmış bir hak olan babalık izni ücretli bir izindir. Yani erkek çalışan eşinin doğum yapmasının ardından aldığı babalık izni süresi boyunca çalışmasa dahi maaşında kesinti olmaz ve tam ücret alır. Kadın çalışanlara verilen doğum izninin ise bir kısmı ücretli bir kısmı ücretsiz izindir.

Babalık İzni Maaştan Kesilir mi?

Daha önce de belirttiğimiz gibi erkek çalışanın ücretli babalık izni hakkı bulunmasına rağmen uygulamada işverenlerin erkek çalışana verdikleri doğum izni sebebiyle çalışanın maaşından kesinti yapması ile karşılaşabiliyoruz. İşveren karşısında güçsüz olan işçi ise çoğu halde böyle bir durumu kabul etmek durumunda kalıyor. Ancak burada belirtmek gerekir ki; bu tamamen haksız bir uygulamadır. İşçi söz konusu bu durumu kabul etmiş olsa dahi bu fiili işleyen işveren hukuken aleyhinde olacak sonuçlarla karşılaşır. İşverenin söz konusu bu uygulaması işçi tarafından açılabilecek olan alacak davasına ya da tazminat davasına konu edilebilir. Söz konusu bu uygulama sebebiyle iş sözleşmesi işçi tarafından haklı şekilde tek taraflı olarak bitirilebilir.

Babalık İzni Verilmezse İşçinin Hakları Nelerdir?

Babalık izni hakkı kanun tarafından işçiye tanınmış olan bir haktır ve bu sebeple eğer söz konusu bu hak işveren tarafından işçiye kullandırılmaz ise; işçi haklı bir nedene dayalı olarak istifa ederek eğer 1 yıldan daha uzun süredir çalışıyor ise kıdem tazminatı alabilir. Buna ek olarak aynı davada eğer diğer haklarından kaynaklı olan ücret alacağı, fazla mesai, yıllık izin, AGİ alacağı vs. gibi alacakları var ise bunları da talep edebilir.