Reddi Miras Nedir?

Vefat eden kişinin ardından yasal mirasçıların ya da atanmış mirasçıların bazı hallerde reddi miras talebinde bulunma ihtiyacı ortaya çıkabilir. Burada belirtmek gerekir ki reddi miras ile mirasın reddi aynı anlamı taşır ve uygulama esnasında iki kavram da kullanılır.

Yasal ve atanmış mirasçılar ilgili kişinin vefat etmesinin ardından mirasçılık sıfatını alırlar. Söz konusu bu halde miras bırakanın geride bıraktıklarından yani borçları ve alacakları ile tamamen kişisel olarak sorumlu tutulurlar. Bu demektir ki miras bırakanın malvarlığını elde ettikleri gibi borçlarını da üstlenmiş olurlar. Burada vurgulamak gerekir ki söz konusu bu borçlardan sorumluluk, tereke ile sınırlı değildir. İlgili mirasçılar gerekirse kendi malvarlıklarından bu borcu ödemek durumunda kalırlar. Bu sebeple reddi miras ya da mirasın reddi mirasçı olan kişiler için kimi hallerde daha avantajlı bir durum teşkil eder. Ancak burada özellikle vurgulamak gerekir ki reddi miras hakkını kullanan kişi yalnızca borçları değil, aktif malvarlığını da reddetmiş olur. Söz konusu bu durum iki şekilde mümkün olur. Mirasın gerçek reddi olarak bilinen aktif hareketlerle ve mirasın hükmen reddi olarak bilinen iki hali söz konusudur.

Reddi Miras Nasıl Yapılır?

Reddi miras işlemi sadece miras bırakan kişinin ölümünün ardından yapılır. Yani söz konusu kişinin vefatından önce reddi miras işlemi yapılamaz. Ancak burada belirtmek gerekir ki; miras bırakacak kişi ölmeden önce söz konusu bu kişinin mirası ile ilişiğin kesilmesi isteniyorsa miras sözleşmesi aracılığıyla mirastan feragat hakkı kullanılabilir. Reddi miras belirlenen süre içinde sulh hukuk mahkemesine yapılacak bir beyan yolu ile gerçekleşir. Söz konusu bu beyan ise herhangi bir şekil şartına bağlı değildir. Mahkeme hakimine yapılacak olan yazılı ya da sözlü bir beyan mirasın reddi işlemi için yeterli olur. Eğer bu beyan sözlü beyan ise o esnada, orada zapta geçirilir. Buna ek olarak söz konusu bu beyan bu konuda özel olarak yetkilendirilmiş bir avukat temsili ile de gerçekleştirilebilir.

Burada ayrıca vurgulamak gerekir ki miras reddi beyanı için fiil ehliyeti şartı aranır. Burada yer verdiğimiz tüm bu hukuki zeminde kanuna uygun olarak gerçekleştirilen reddi miras sonucunda sulh hukuk hakimi kişilerin talebini kabul eder. Fakat söz konusu bu uygulama için bazı şartlar mevcuttur. Söz konusu bu şartlara yazının devamında yer verilmiştir.

Reddi Miras Şartları Nelerdir?

Daha önce de vurguladığımız gibi reddi miras işlemi için ilk şart olarak miras bırakan kişinin vefat etmiş olmasıdır ve bu vefatın ardından kişinin miras hakkının intikal etmiş olması gerekir. Söz konusu bu hakkın kullanılabilmesi herhangi bir nedene bağlı değildir. Bu demektir ki reddi miras işlemi için mirasın borca batık olması şart değildir ve mirasçı olan kişinin kişisel bir nedene bağlı olarak da reddi miras işlemini gerçekleştirme hakkı vardır. Ancak burada önemli olan reddi miras hakkı kullanacak mirasçının fiil ehliyetine sahip olmasıdır. Buna göre söz konusu mirasçının yalnızca hak ehliyetine sahip olunması yeterli değildir.

Burada vurgulamak gerekir ki vesayet altına alınmış kişiler için vesayet makamı sulh hakimi ya da asliye hukuk hakiminin izin vermesine gerek duyulur. Reddi miras işlemi için ayırt etme gücüne sahip küçükler ya da kısıtlılar gibi sınırlı ehliyetsizlerin yasal temsilcisi reddi miras işlemini sınırlı ehliyetsizin yapabilmesine izin vermesi gerekir ya da bu işlemi kendisi yapmalıdır.

Reddi Miras Neleri Kapsar?

Daha önce de belirttiğimiz gibi mirasın reddi işlemi kısım kısım yapılamaz ve terekenin aktif değerleri ile pasif değerlerini bir arada kapsar. Buna göre denilebilir ki; şarta bağlı olarak reddi miras yapılamaz ve söz konusu bu kuralının bir sonucu olarak kişi mirasın bir kısmını reddedip kalan kısmını kabul etme gibi bir imkana sahip değildir. Sonuç olarak miras reddi yapıldığı zaman miras bırakan kişinin borçları nedeniyle ortaya çıkan sorumluluk sona erdiği gibi miras bırakan kişinin aktif malvarlığı üzerindeki miras payı da sona erer.

Reddi Miras Süresi Nedir?

Öncelikle burada vurgulamak gerekir ki reddi miras süresi için Türk Medeni Kanunu tarafından 3 aylık hak düşürücü süre tanımlanmıştır. Söz konusu bu süre içerisinde mirasın reddi işlemi gerçekleştirilmez ise kural olarak miras hakkı kazanılmış olur. Fakat reddi miras süresi, miras hakkının sonradan öğrenilmesi gibi bazı durumlar için esnetilmiştir. Bu sebeple mirasçı olduğunu sonradan öğrenen kişiler için tanımlanmış olan bu süre öğrenmeleri ile başlar. Söz konusu bu durumun istisnasını ise borca batık miras halinde ortaya çıkar. Miras ile ilgili resmi defter tutulmuş ise bu defterin incelenmesi süresinin tamamlanmasıyla birlikte başlayan reddi miras süresi 1 ay olarak öngörülür. Buna göre; resmi defter söz konusu olduğunda 3 aylık reddi miras süresi 1 aya indirilmiş olur. Ancak belirtmek gerekir ki söz konusu bu sürenin kısalması nedeniyle sulh hakimi gerekli gördüğü halde ek süre verebilir.