Limited Şirket Hisse Devri Nedir?

Limited şirket hisse devri; limited şirket ortaklarından birinin ya da birkaçının kendisine ait olan hisse paylarını şirket içinde ortaklardan birine ya da dışarıdan birine devretmesidir.

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu 595. madde ve devam maddelerinde limited şirket hisse devri ile ilgili düzenlemeler yer alır. Hem kanuni olarak hem de uygulamada gerçekleşen işleyiş açısından limited şirket hisse devrinin önemli bir hukuki zemini mevcuttur.

Limited Şirket Hisse Devri Nasıl Yapılır?

Limited şirket hisse devir işlemleri yazılı şekilde ve noter tarafından onaylanarak yapılır. Buna göre limited şirkette hissesi olan kişi söz konusu hisseleri devretmek istediği zaman hisse devir sözleşmesi hazırlanı ve taraflarca imzalanır, imzalanan bu sözleşmenin ayrıca noter tarafından onaylanması gerekir. Ayrıca belirtmek gerekir ki, genel kurul onayı da limited şirket hisse devri için gereklidir. Aşağıda limited şirket hisse devrinin hangi aşamalarla yapılacağı sıralanmıştır. Bu aşamalar;

Yazılı şekilde hazırlanmış limited şirket hisse devir sözleşmesi
Limited şirket hisse devir sözleşmesinde yer alan imzaların noter tarafından onaylanması
Genel kurul onayı
Yukarıda sıralanan şartlar tamamlandıktan sonra tescil ve pay defterine kayıt işlemi yapılması.

Limited Şirket Hisse Devir Sözleşmesinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Esas sermaye payının devrine dair yazılı bir sözleşme yapılması limited şirket hisse devrinin geçerli olabilmesi için şarttır. Söz konusu bu sözleşmeye uygulamada limited şirket hisse devri sözleşmesi denir. Hazırlanan bu sözleşme ile hissesini devretmek isteyen limited şirket ortağı devri şirket ortaklarından birine ya da dışarıdan üçüncü bir kişiye yapabilir. Limited şirket hisse devir sözleşmesine eklenmesi gerekenler;

sözleşmenin taraflarının kimliğine ilişkin temel bilgiler
ek ödeme ya da yan yükümlülük bilgileri
eğer olacaksa rekabet yasağı
önerilmeye muhatap olma durumu
önalım, geri alım ve alım hakları
sözleşme cezasına ilişkin meseleler

Burada belirtmek gerekir ki somut olayın unsurlarına göre limited şirket hisse devri sözleşmesine eklenmesi gerekenler farklılaşabilir. Bu nedenle her bir şirket için limited şirket devir sözleşmesi; söz konusu şirketin, devrin ve piyasa durumunun göz önüne alınarak oluşturulması gerekir.

Limited Şirket Devir Sözleşmesinde Genel Kurul Onayı Nedir?

Genel kurul limited şirketlerin zorunlu organlarından biridir. Bu nedenle limited şirket hisse devri için genel kurul onayı şartı vardır. Söz konusu bu şart devrin şirket içinden bir pay sahibine ya da şirket dışından üçüncü bir kişiye olması halinde her türlü geçerlidir.

Ancak burada belirtmemiz gerekir ki söz konusu şirketin ana sözleşmesinde hisse devri için genel kurul onayının gerekmediği belirtilmiş olabilir. Bu demektir ki söz konusu şirket kurulurken ana sözleşmeye hisse devri için genel kurul onayına gerek olmadığı maddesi eklenmiştir. Söz konusu bu durumda genel kurul onayına ihtiyaç duymadan da şirket hisse devri yapılabilir. Ancak ana sözleşmede aksi durum, yani şirket devrinin ancak genel kurul onayı ile yapılacağı ile ilgili bir madde yer alıyorsa söz konusu devir ancak genel kurul onayını alarak mümkün olur.

Genel kurulun devredilemez yetkileri arasında şirket pay devri onayı vermek vardır. Bu nedenle pay devri onayı yetkisi şirket sözleşmesi vs. ile müdürlere devredilemez. Genel kurul toplantısında temsil edilen oyların salt çoğunluğu ile limited şirket hisse devri onaylanabilir. Eğer genel kurul toplantısında salt çoğunluk sağlanmaz ise hisse devri genel kurul tarafından reddedilmiş olur. Söz konusu oylamanın yapılacağı genel kurul toplantısına ise limited şirket hisselerini devretmek isteyen ortak mutlaka katılmalı ve söz konusu devre onay vermelidir.

Genel Kurul Hisse Devrine Onay Vermezse Ne Olur?

Genel kurul hisse devrine genel kurul toplantısı kararıyla onay vermemiş olabilir. Hatta genel kurulun herhangi bir sebep göstermeden hisse devrini reddetmesi de mümkündür. Ancak söz konusu bu reddetme imkanı keyfi şekilde yapılamaz. Eğer yapılan genel kurul toplantısında söz konusu devir işlemi onayı salt çoğunluğu sağlayamazsa reddedilmiş olur ve bu durumda genel kurulun bu duruma bir gerekçe göstermesi şart değildir. Ancak ilgili şirketin esas sözleşmesinde gerekçe göstermeme kararına karşı hüküm yer alıyorsa ve red kararına gerekçe göstermek şartı koyulmuş ise genel kurul toplantısında red oyu verenlerin kararlarını gerekçelendirmeleri gerekir.

Limited Şirket Hisse Devrinde Gerekli Evraklar Nelerdir?

Limited şirket hisse devri işlemi için gerekli olan evraklar aşağıda sıralanmıştır;

Ticaret siciline başvuru dilekçesi hazırlanır ve bu dilekçe şirket kaşesi ve yetkilisi tarafından imzalanır.
Genel kurulun noter onaylı kararı alınır.
Limited şirket hisse devri sözleşmesi için noter onayı alınır.
Şirketin yeni bir ortağı varsa söz konusu kişinin kimlik bilgileri alınır.
Reşit olmayan şirket ortağı varsa anne ya da babasından ya da anne-babası da olmayan reşit olmayan ortak için devletin atadığı kayyımdan karar alınır.
Söz konusu hisseyi devralacak olan yeni ortak yabancı uyruklu ise noter onaylı pasaport fotokopisi, noter onaylı ikamet belgesi alınır.

Tescil ve Pay Defterine Kayıt Nasıl Yapılır?

Limited şirkette yapılacak hisse devri halinde söz konusu devrin ticaret siciline tescili için şirket müdürlerinin başvurusu yapması gerekmektedir. Limited şirket hisse devrinin yapılmasından itibaren 30 gün içerisinde bu başvuru şirket müdürlerince yapılmalıdır. Eğer söz konusu işlem şirket müdürleri tarafından devirden itibaren 30 gün içerisinde yapılmazsa söz konusu hisseyi devreden ortak sicilde yer alan kendi kaydının silinmesi için başvuru yapabilir. İşlemler bu şekilde gerçekleştiğinde şirket müdürü söz konusu hisseyi devralan kişiye adını bildirmesi için süre tanıyabilir. Burada belirtmek gerekir ki uygulamada genel itibariyle bu tür işlemlere gerek kalmaz.

Limited şirket hisse devri işlemleri yapıldığı zaman bu işlemin ticaret kaydına kaydedilmesine ek olarak şirket pay defterine de kaydedilmesi gerekir. Söz konusu bu durum bir geçerlilik ve şart değildir. Bu işlem şirket pay defterine yazılsa da olur yazılmasa da, ancak şirket içi ve şirketler arası işlemlerin doğru ve şeffaf şekilde ilerlemesi için pay şirketin pay defteri kayıtları da önem taşır.

Esas Sermaye Payının Gerçek Değerinin Belirlenmesi Nasıl Olur?

Esas sermaye payının gerçek değeri limited şirket hisse devri işlemi için önemli olan bir diğer konudur. Kanunda ya da şirket sözleşmesinde şirket payının bedeli olarak gerçek değer yer alıyor ve ilgili taraflar bu konuda anlaşamamış halde ise söz konusu değer mahkeme tarafından belirlenir. Söz konusu bu işlem hisse bedelinin bilerek düşük ya da yüksek gösterildiği hisse devir hallerinde meydana gelir. Bu işlem için görevli ve yetkili olan mahkeme şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesidir.