Sahte Fatura Düzenleme ve Kullanma Suçu Nedir?

Anasayfa » Faaliyet Alanlarımız » Vergi Hukuku » Sahte Fatura Düzenleme ve Kullanma Suçu Nedir?

Sahte Fatura Düzenleme ve Kullanma Suçu Nedir? | Mükyen Hukuk

Vergi kaçakçılığı suçları ile ilgili düzenleme Vergi Usul Kanunu 359. maddesinde yer alır ve ilgili kanun maddesine aşağıda yer verilmiştir.

Vergi Usul Kanunu Madde 359

a) Vergi kanunlarına göre tutulan veya düzenlenen ve saklanma ve ibraz mecburiyeti bulunan;

  1. 1) Defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hileleri yapanlar, gerçek olmayan veya kayda konu işlemlerle ilgisi bulunmayan kişiler adına hesap açanlar veya defterlere kaydı gereken hesap ve işlemleri vergi matrahının azalması sonucunu doğuracak şekilde tamamen veya kısmen başka defter, belge veya diğer kayıt ortamlarına kaydedenler,
  2. 2) Defter, kayıt ve belgeleri tahrif edenler veya gizleyenler veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar, Hakkında on sekiz aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Varlığı noter tasdik kayıtları veya sair suretlerle sabit olduğu halde, inceleme sırasında vergi incelemesine yetkili kimselere defter ve belgelerin ibraz edilmemesi, bu fıkra hükmünün uygulanmasında gizleme olarak kabul edilir. Gerçek bir muamele veya duruma dayanmakla birlikte bu muamele veya durumu mahiyet veya miktar itibariyle gerçeğe aykırı şekilde yansıtan belge ise, muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgedir.

b) Vergi kanunları uyarınca tutulan veya düzenlenen ve saklama ve ibraz mecburiyeti bulunan defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge, sahte belgedir.

c) Bu Kanun hükümlerine göre ancak Maliye Bakanlığı ile anlaşması bulunan kişilerin basabileceği belgeleri, Bakanlık ile anlaşması olmadığı halde basanlar veya bilerek kullananlar iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

ç) (Ek:29/4/2021-7318/4 md.) Hazine ve Maliye Bakanlığınca yetkilendirilmediği halde, ödeme kaydedici cihaz mührünü kaldıran, donanım veya yazılımını değiştiren veya yetkilendirilmiş olsun ya da olmasın ödeme kaydedici cihazın hafıza birimlerine, elektronik devre elemanlarına veya harici donanım veya yazılımlarla olan bağlantı sistemine ya da kayıt dışı satışın önlenmesi için kurulan elektronik kontrol ve denetim sistemleri veya ilgili diğer sistemlere fiziksel veya bilişim yoluyla müdahale ederek; gerçekleştirilen satışlara ait mali belge veya bilgilerin cihazda kayıt altına alınmasını engelleyen, cihazda kayıt altına alınan bilgileri değiştiren veya silen, ödeme kaydedici cihaz veya bağlantılı diğer donanım ve sistemler ya da kayıt dışı satışın önlenmesi için kurulan elektronik kontrol ve denetim sistemleri veya ilgili diğer sistemler tarafından Hazine ve Maliye Bakanlığı veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarına elektronik ortamda iletilmesi gereken belge, bilgi veya verilerin iletilmesini önleyen veya bunların gerçeğe uygun olmayan şekilde iletilmesine sebebiyet verenler üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

371. maddedeki pişmanlık şartlarına uygun olarak durumu ilgili makamlara bildirenler hakkında bu madde hükmü uygulanmaz.

Kaçakçılık suçlarını işleyenler hakkında bu maddede yazılı cezaların uygulanması 344 üncü maddede yazılı vergi ziyaı cezasının ayrıca uygulanmasına engel teşkil etmez.

Yukarıda yer alan şekilde tanımlanmış olan sahte faturalar görünüşlerinde kanuni açıdan tüm şartları sağlamalarına rağmen temelde herhangi bir ilişki yer almaz. Ancak faturaların altında yatan bir temel ilişki bulunması şartı faturalar için esas şarttır.

Burada belirtmek gerekir ki; sahte fatura kullanmak ile sahte fatura düzenlemek birbirinden bağımsız suçlardır. Söz konusu suçların meydana gelmesi için ilgili sahte belgenin düzenlenmesi ya da kullanılması gerekli ve yeterlidir. Buna göre sahte fatura düzenlemek ve sahte fatura kullanmak seçimlik hareketle meydana gelen suçlardır.

Sahte Fatura Düzenleme ve Kullanma Suçunun Faili Kimdir?

Türk Ceza Kanunu çerçevesinde söz konusu suçun failleri sadece gerçek kişiler olabilir. Öte yandan adi ortaklıkların mevcut olduğu hallerde ise ilgili ortakların söz konusu suçun meydana gelmesindeki kusurlarına bakılır. Yargıtay 11. Ceza Dairesi 2019/9078 E. sayılı kararında “Tüzel kişilerin birden fazla kanuni temsilci bulunup da suç, eylem ve fikir birliği içinde işlenmemiş ise sorumluluğun, cezanın şahsiliği ilkesine bağlı olarak temsil yetkisinin bölüşümündeki ağırlık ve sınırlara göre suçun şekli sorumlusuna değil, ayrıntısını bilen ve oluşumunda rolü olan temsilciye ait olacağı gözetilerek, ticaret sicil gazetesinde yayınlanan, olağan üstü genel kurul toplantısında alınan karar uyarınca A grubu imza yetkisine sahip oldukları anlaşılan, yönetim kurulu üyesi olan sanıkların, olay tarihinde şirketteki görevleri, varsa aralarındaki iş bölümüne dair şirket esas mukavelesi ve iş bölümüne ait kararlar getirtilip, organizasyon şeması değerlendirilerek sanıkların şirketteki görev ve sorumluluklarının tespit edilmesi; suç konusu faturaları düzenleyen mükelleflerin CMK'nn 48. maddesi hatırlatılarak tanık sıfatıyla dinlenip, sözü edilen faturaları hangi hukuki ilişkiye dayanarak kime verdiklerinin, sanıkları tanıyıp tanımadıklarının sorulması, toplanan tüm deliller değerlendirilip, sonucuna göre sanıkların hukuki durumlarının belirlenmesi gerektiği gözetilmeden eksik araştırma ile hüküm kurulması, hatalıdır.” ifadeleri yer alır.

Sahte Fatura Nasıl Tespit Edilir?

Öncelikle belirtmek gerekir ki; bir faturanın sahte olup olmadığının anlaşılması için Yargıtay tarafından belirlenmiş kriterler mevcuttur. Söz konusu bu kriterler Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 2018-11/47 E. Sayılı kararında " Vergi mükellefi BA ve BS formları düzenleyerek yani bildirim alış ( BA ) veya bildirim satış ( BS ) formlarını düzenleme zorunluluğu vardır. Bu formların birbirini karşılayıp karşılamadığı, -Bildirilen matrah, matrah farkı, vergi farkı, - Gelir Vergisi beyanı ( bu beyan içerisinde brüt satışlar, satış maliyetleri, kar ve zarar, satış indirimleri, iadeler..gibi )- Vergi mükellefinin yetkili makamlardan aldığı fatura veya belgeler vergi incelemesinde e-Arşiv sistemine www.efatura.gov.tr adresinden yapılan incelemede vergi nosu, basan matbaanın adı, belge alış tarihi, belge türü, fatura veya belgenin seri numara gibi belgenin tüm fiziki ve şekil şartları denetlenebilir. - İşletmenin fiziki durumun beyan edilen matraha uygun kapasitede olup olmadığı. - Belgeyi düzenleyen veya kullananın faturada belirlenmiş satışları yapabilecek ticari yeterliliğe sahip mi, makine, personel yeterli mi ? - Şirketin veya mükellefin ticari yeterliliğine uygun mu? Fiziki yapısı araç gereç donanımı var mı? - Bankalardan vergi mükellefinin beyanda bulunulan belgelerle orantılı para giriş çıkışı olmuş mu? Görüldüğü üzere 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu 359. maddesi kaçakçılık suçunda kullanılan belgenin ‘içerik' itibarı ile sahte olup olmadığı vergi tekniği içinde genel muhasebe bilgileri, diğer deliller ve metotlarla tespiti mümkündür.’’ şeklinde sayılmıştır.

Sahte Fatura Düzenleme ve Kullanma Suçunun Cezası Nedir?

Vergi Usul Kanunu 359/b maddesinde yer alan düzenlemeye göre; sahte fatura düzenleme ve kullanma suçunun cezasının alt sınırı 3 üst sınırı ise 5 yıldır. Söz konusu suç için yargılama Asliye Ceza Mahkemeleri tarafından yapılır. Eğer bir yıllık dönem içerisinde birden fazla sahte fatura düzenlenmiş ya da kullanılmışsa zincirleme suçlara ilişkin hükümler uygulanmak suretiyle ceza artırılır. Dava zamanaşımı 8 yıldır.

Mükyen Hukuk Bürosu uzman avukatlarından randevu almak için:

Randevu Al
0216 784 43 20