Nafaka Nedir ve Çeşitleri Nelerdir?

Nafaka mahkeme kararıyla verilen ve ödenmesi gereken zorunlu aylıktır. Nafaka borcu aile hukukundan doğan kişisel bir borçtur. Kişisel bir borç olduğundan devredilemez. Ölümle sona erer ve mirasçılara geçmez. Eşlerin bir araya gelerek aile birliğini devam ettirmeleri halinde sona erer. Nafaka borçtan düşülemez ve haczedilemez. Nafakanın çeşitleri vardır.

• Yoksulluk nafakası
• Tedbir nafakası
• İştirak nafakası
• Yardım nafakası

Nafaka Çeşitleri Nelerdir?

Yoksulluk Nafakası (TMK md 175)

Boşanma ile birlikte yoksulluğa düşecek olan eşe ödenecek olan bu nafakada önemli olan bu nafakayı alacak eşin ağır kusurlu olmaması gerektiğidir. Yoksulluk nafakası süresizdir zira ne zaman sona ereceği bilinemez. Eş başka biriyle evlenir yahut bir başkasıyla evli gibi beraber yaşarsa nafaka sona erer. Kişinin bir yerde çalışmaya başlaması durumunda söz konusu maaş yoksulluğu sona erdirecek düzeyde ise yoksulluk nafakasının kaldırılması söz konusu olabilir. Eşin vefatı durumunda da yine nafaka sona ermiş olacaktır. Şahsın zenginleşmesine sebebiyet verecek şekilde nafakaya hükmedilemez.

Yoksulluk Nafakasının Şartları

• Taraflardan birinin talepte bulunması
• Talepte bulunanın kusursuz veya daha az kusurlu olması
• Talepte bulunanın boşanma yüzünden yoksulluğa düşme tehlikesi bulunması
• Nafakanın diğer tarafın maddi gücüyle ölçülü olması

İştirak Nafakası (TMK md 182)

Çocuklar için ödenen zorunlu aylıktır. Sağlık, beslenme, barınma, eğitim, kültürel aktivitelerin tamamını kapsar. Nafaka dışında yapılan okul taksiti, evin kirası ya da faturaları gibi harici ödemeler nafakadan mahsup edilemez. Zira bu ödemeler ahlaki ödemelerdir. Süreli nafakadır. 18 yaşına ulaştığında sona erer. Eğitim süreci 18 yaşından sonra da devam ediyorsa bunun için ayrıca talepte bulunulması gerekmektedir. Velayet hakkı kimdeyse çocuk adına iştirak nafakasını o talep etmektedir. İştirak nafakası anlaşmalı boşanmada da gündeme gelebilecektir.

Tedbir Nafakası ( TMK md 169-197)

Tedbir nafakası geçici / önlem nafakası olarak da bilinmektedir. Tedbir nafakası dava tarihinden itibaren başlar ve dava sonuçlanana kadar ( karar kesinleşene kadar) devam eder. Yoksulluk nafakasına dönüşmek üzere eş ya da iştirak nafakasına dönmek üzere velayet hakkına sahip anne/baba tarafından talep edilebilir.

Yardım Nafakası (TMK md. 364)

Yardım nafakası; üst soy, alt soy ya da kardeşe ödenen zorunlu aylıktır. Yardım nafakasının boşanma davası veya evlilik ile bir ilgisi yoktur. Burada nafaka borcunun ahlaki borç olması daha baskındır. Yardım nafakasında yetkili kılınan mahkeme taraflardan birinin ikameti içinde bulunan Aile Mahkemesi’dir. Nafaka davalarına bakmaya 4787 sayılı kanun ile kurulan AİLE MAHKEMELERİ görevlidir.