Otonom Araçlar Ve Hukuki Boyutu

Anasayfa » Yayınlar » Otonom Araçlar Ve Hukuki Boyutu

Otonom Araçlar Ve Hukuki Boyutu | Mükyen Hukuk

Otonom araçlar çalışmaları kısmen ya da tamamen yapay zeka niteliğinde bir sistem kontrolünde olan araçlardır. Otonom sistemler hayatımızın birçok alanında hızlı bir giriş yapmakla beraber yeni dönemin fenomen uygulamaları arasına girmiş bulmakta. Peki otonom sistem nedir ? Avrupa parlamentosu hukuk işleri komisyonu robotik tavsiye raporuna göre otonomi “Karar verebilme ve bu kararları dış dünyada, dışarıdan bir müdahale olmaksızın uygulayabilme yetisi olarak tanımlanmaktadır.”

Otonom Araçlar Bakımından 6 Seviye Söz Konusudur

  1. 0 seviyesinde otomasyon sıfır ve kontrol tamamı ile sürücüdedir.
  2. Sürücü asistanı seviyesinde kontrol sürücüde ancak ani fren gibi bazı yardımcı konularda yarı otonom sistem söz konusudur.
  3. Kısmi Otomasyonda Sürücü kontrolü ele almaya daima hazır olmalı ancak fren gaz Hızlanma yavaşlama gibi kontroller otonom aracın sistemi ile yönetilmektedir.
  4. Koşullu otomasyonda araç tam bir şekilde yolculuğu sürdürebilir sürücünün yapması gereken tek şey müdahale taleplerine yanıt vermektir.
  5. Yüksek otomasyon da araç tek başına bir yolculuğu tamamlayabilme yetisine sahiptir.
  6. Tam otomasyonda araç hiçbir şekilde insan müdahalesine açık değildir tamamıyla otonom şekilde çalışır.

Yapılan çalışmalara göre ise 2025 yılına kadar 8 milyon, seviye 4 araç piyasaya girmiş olacak.

Joshua Brown’ın, 9 ay gibi kısa bir sürede 72.500 km yaptığı Tesla’nın elektrikli sedanı Model S ile geçtiğimiz Mayıs ayında Florida Otoyolu’nda yarı römork kamyonuyla çarpışarak hayatını kaybetmesi, kayıtlara geçen ilk otonom yani sürücüsüz araç ile gerçekleşen araç kazasıdır. Peki bu Kazadan kim sorumlu ? Sürücü mü, araç üreticisi mi, yoksa otonom sistem mi?

Hukuk Dünyası Otonom Sistemlerin Sorumluluğu Konusunda Bölünmüş Durumdadır

  • İlk grup otonom sistemlerin bir kişiliğe sahip olamayacağı dolayısıyla hukuki sorumluluğundan bahsedilemeyeceğini savunmaktadır.
  • Diğer grup ise hukukun herhangi bir şeyi ya da kimseyi sorumlu tutmanın aracı olduğunu savunmaktadır.
  • Otonom sistemlere tüzel kişilik müessesesinin uygulanmasını tavsiye eden görüşler de mevcuttur.
  • Eu robotik firması sicil sisteminden yola çıkan elektronik kişilik modeli üzerinde çalışmalar sürdürmektedir.

Otonom araçlarla ilgili ilk yasal düzenleme 20211 yılında ABD tarafından yapılmıştır. Eylül 2016 yılında ABD tarafından eyaletlere yol göstermek amacıyla “Federal Otomatikleştirilmiş Araç Politikası” yayınlanmıştır.

2018 yılında ABD Temsilciler Meclisi Otonom Araçlara İlişkin OTONOM ARAÇLAR YASASI'nı yürürlüğe koymuştur.

Avrupa birliği kapsamında yasal düzenleme henüz bulunmamakta. Ancak 2020 yılında modernize edilen 2007/46/EC sayılı yönetmelik yeni tip araçlara ilişkin genel hususları düzenlemekte.

Türkiye’de iç hukuk düzeninde bir düzenleme bulunmamakla birlikte Türkiye’nin taraf olduğu Viyana ve Cenevre sözleşmelerinde bu hususa dikkat çekiliyor.

Mükyen Hukuk Bürosu uzman avukatlarından randevu almak için:

Randevu Al
0216 784 43 20