Resen Nedir?

Anasayfa » Yayınlar » Resen Nedir?

Resen Nedir? | Mükyen Hukuk

Öncelikle kelime tanımlamasından başlamak gerekirse, Türk Dil Kuruma göre; resen sözcüğü kendi başına, kendiliğinden, bağımsız olarak ve kimseye bağımlı olmaksızın anlamlarında kullanılır. Hukuk alanında anlamında ise resen; bir kamu kurumunun ya da bir yargı organının herhangi bir talep almadan kendiliğinden bir işlem için harekete geçmesini, işlem yapmasını, yapılan işlemi geri almasını, değiştirmesini vb. gibi halleri ifade eder. Buna örnek olarak şikayete bağlı olmayan suçlarda yapılan Cumhuriyet Savcısının resen hareket ederek soruşturma başlatması halini verebiliriz.

Resen Atama Nedir?

Memurların atama işlemleri iki şekilde gerçekleşir; bunlardan birisi memurun atamaya yetkili olan amirinden görev yerinin değiştirilmesini talep etmesiyle yapılan atama iken diğeri ise memurun kendisi talep etmeden yetkili amiri tarafından çalışma yerinin değiştirilmesidir. İlk atama irade, istekli atama olarak bilinirken diğeri ise resen atama olarak tanımlanır.

Hukuki Davalarda Resen Araştırma İlkesi Nedir?

Öncelikle burada belirtmek gerekir ki; hukuk davalarında asıl olan taraflarca getirilme ilkesinin uygulanmasıdır. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 25. Maddesinde taraflarca getirilme ilkesi ile ilgili düzenlemelere yer verilmiştir. Söz konusu bu ilke gereği hakim tarafların getirdikleri deliller ile sınırlı olur ve ilgili tarafların söylemediği şeyleri onları hatırlatamaz ya da bunları hatırlatacak davranışlarda bulunamaz. Aynı şekilde hakim tarafların sunmadığı delilleri toplayamaz ve taraflar tarafından dile getirilmeyen şeyleri kendiliğinden dikkate alamaz. Ancak resen araştırma yapılması ilkesi istisnai durumlar için söz konusu olabilir. Öte yandan resen araştırma ilkesinin uygulandığı davalarda ise; davayı aydınlatma ödevi hakime verilmiştir. Bu nedenle mahkeme ve hakim ilgili tarafların getirdikleri delillere ya da söyledikleri vakıalarla bağlı kalmak zorunda değildir. Buna göre söz konusu bu davalarda mahkeme hakimi davayı aydınlatmak amacı ile gerekli araştırmayı, soruşturmayı kendiliğinden diğer bir deyişle resen yapar. Bu davalarda deliller resen toplanır. Mahkeme tarafından herhangi bir kurumdan, iş yerinden, herhangi bir şahıstan müzekkere yazılarak belge talep edebilir. Bu şekilde ilgili dava için gerekli olan bilgi ve belgelere ulaşılır. Aşağıda 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununda düzenlemelerine yer verilen hukuk davalarındaki yargılama ilkeleri açıklanmıştır.

Tasarruf İlkesi Nedir?

Öncelikle burada belirtmek gerekir ki hakim taraflardan birinin talebi olmaksızın, kendiliğinden hareket ederek dava açamaz, inceleme yapamaz ve davayı karara bağlayamaz. Buna göre; hak sahibi olan davacı eğer dava açmak istemez ise söz konusu bu kişi hiç kimse tarafından dava açmaya zorlanamaz.

Taleple Bağlılık İlkesi Nedir?

Burada vurgulamak gerekir ki; dava taraflarının üzerinde serbestçe tasarruf edeceği haklara ilişkin açılan davalarda hakim, davacının talebiyle bağlı şekilde hareket etmekle yükümlüdür. Buna göre denilebilir ki; bu tür davalarda mahkeme hakimi davacının talebinden fazlasına, talep dışı bir şeye karar veremez. Ancak mahkeme hakimi her ne kadar bu ilke gereği tarafların talebine bağlı şekilde hareket etmek yükümlülüğünde olsa dahi taleplerin daha azına karar verebilir.

Hukuki Dinlenilme Hakkı Nedir?

Öncelikle burada vurgulamak gerekir ki; ilgili davanın tarafları ve tüm ilgileri tahkikat aşamasında hakları ile ilgili konularda hukuki dinlenilme hakkına sahiptir. Hukuki dinlenilme hakkının kapsadığı unsurlara aşağıda yer verilmiştir:

  1. Söz konusu davanın tarafları ve tüm ilgililerinin yargılama konusunda bilgi alabilmesi,
  2. İddiaları ya da savunmaları hakkında açıklama yapma, iddialarını kanıtlama hakkı,
  3. Mahkeme tarafından verilecek olan kararların somut ve açık olmasını talep etme hakkı,
  4. Mahkemede yapmış olduğu açıklamaların dikkate alınmasını ve değerlendirilmesini talep etme hakkı.

Aleniyet İlkesi Nedir?

Öncelikle burada belirtmek gerekir ki; duruşmalar kural olarak herkese açık şekilde gerçekleşir ve söz konusu bu durum aleniyet ilkesi olarak adlandırılır. Bu ilkeye göre herhangi bir duruşmada, tahkikat safhası ve mahkemelerin verdiği kararlar aleni bir şekilde verilmelidir. Ancak burada vurgulamak gerekir ki; duruşmaların kapalı yapılacağı haller söz konusu bu durumun istisnasını oluşturur.

Mükyen Hukuk Bürosu uzman avukatlarından randevu almak için:

Randevu Al
0216 784 43 20