İsim Değiştirme Nedir?

Kişinin ismi ve soyismi tüm hayatı boyunca kullandığı ve kendisini başkalarına tanıtırken verdiği ilk bilgidir. İnsan hayatında bu kadar önem taşıyan isim konulurken bazen anne ya da baba tarafından doğru araştırma yapılmadan ileride kişinin rahatsız olabileceği isimler seçilebilir. Söz konusu bu gibi hallerde kanunda adın değiştirilmesi, halk arasında ise isim değiştirme olarak tabir edilen durum ortaya çıkar.

İsim Değiştirme Davası İçin Haklı Sebepler Nelerdir?

Öncelikle belirtmek gerekir ki isim değiştirme davası açabilmek için haklı olarak sayılan sebeplere kanunda açıkça yer verilmemiştir. Bu nedenle; Yargıtay tarafından verilmiş olan kararlar çerçevesinde isim değiştirme davası açmak için haklı sebepler hakkında çıkarım yapabiliriz. Yargıtay kararları ışığında isim değiştirme davası için haklı sebeplere aşağıda yer verilmiştir;

• Kişinin adının komik ya da gülünç olması,
• Kişinin isminin toplumda tarafından tanınan bir suçluya ait olması ya da kötü bir olay ile ilişkilendirilerek anılması,
• Söz konusu kişinin içinde yaşadığı toplumun genel ahlak kurallarına uygun olmayan isimlerden olması,
• İlgili kişinin kimlik belgesinde yazılı olan isim dışında başka bir isimle herkes tarafından tanınması,
• İlgili kişinin isminin telaffuzunun zor olması,

Yukarıda yer alan sebepler kişinin isim değiştirme davası açması için haklı gerekçeler olarak gösterilebilir.

Ancak burada belirtmek gerekir ki yalnızca söz konusu bu sebeplerle isim değiştirme davası açılması zorunlu değildir. Yukarıda yer vermiş olduğumuz sıralama haklı sebep kavramına örnek olarak sıralanmıştır. Bunlara ek olarak ilgili kişinin sadece kendi isminden rahatsız olması diğer bir deyişle keyfi şekilde isim değişimi yapması uygulamada mümkündür. Tüm bunlara ek olarak kişinin var olan ismine ek bir isim daha ekletmesi ya da birden fazla isimli kişinin isimlerinden birisini sildirmesi de uygulamada mümkündür.

Soyadı Değiştirme Davası Şartları Nelerdir?

Öncelikle belirtmek gerekir ki soyadını değiştirmek isteyen şahıslar haklı bir gerekçeye dayanmalıdır. Burada vurgulamak gerekir ki soyadını değiştirmek isteyen kişilerin haklı bir gerekçeye dayanmayan talepleri mahkeme tarafından reddedilir. Aşağıda soyadını değiştirme davası açmak isteyen kişiler için haklı sayılan nedenlerden bazılarına yer verilmiştir;

• İlgili kişinin din değiştirmesi,
• Mesleki anlamda kişiye zarar verecek bir soyadı olması,
• Kişinin soyadının alay edilebilir olması ve toplumda kötü çağrışımlarda bulunması,
• Kişinin soyadının milli kültüre, örf ve adete uygun olmaması,
• Davacı olan kişinin babasıyla kişisel ilişki kurmaması ve manevi bağ hissetmemesi.

Yukarıda yer alan sebepler kişinin soyadı değişimi davası açması için haklı sayılan gerekçelere örnek olarak gösterilebilir. Burada vurgulamak gerekir ki haklı sebepler sınırlı sayıda değildir.

Mahkemesiz İsim Değiştirme Mümkün Müdür?

24/12/2022 tarihine kadar Nüfus Hizmetleri Kanununa eklenmiş olan 11. geçici madde ile sadece aşağıda yer verilen sebeplerle sınırlı olarak isim ve soyadı değiştirmek mümkün hale getirilmiştir.

• Kişinin isminde ya da soy isminde imla ve yazım hatası yapılmış olması,
• İsmin ya da soyadının genel ahlaka aykırı olması,
• İsmin ya da soyadının gülünç olması,
• Kişinin soyadınının memuriyet, rütbe, aşiret, yabancı ırk ve millet isimleri ile aynı olması halinde.

Yukarıda sıralanmış olan sebeplerden herhangi birinin mevcut olması halinde söz konusu kişi ikametgah adresinin bulunduğu Nüfus Müdürlüğü’ne başvurarak isminin düzeltilmesini talep edebilir. Burada önemle vurgulamak gerekir ki yukarıda yer alan sebepler haricinde mahkemesiz isim değiştirme mümkün değildir.

E-devletten İsim Değiştirme Yapılabilir Mi?

Evli veya boşanmış kadınlar e devletten isim değiştirme başvurusu yaparak;

• Kocasının soyadı ile eski soyadını birlikte kullanmayı,
• Eski soyadını kullanmaktayken sadece eşinin soyadını kullanmayı,
• Boşandığı eşinin soyadını kullanmasına izin verildiyse eski soyadıyla eşinin soyadını birlikte kullanmayı,
• Sadece evlenmeden önceki soyadını kullanmayı talep edebilir.

Çocuğun İsmini Değiştirme Mümkün Müdür?

Burada belirtmek gerekir ki çocuğun velayet hakkına sahip olan bir ebeveyn isim değiştirme davası açarak çocuğun ismini değiştirebilir. Evlilik birliğinin devam ettiği sürede çocuğun velayeti anne ve babasındadır. Bu halde anne ve babanın birlikte dava açması gereklidir ve ebeveynlerden birinin tek başına dava açması mümkün değildir. Ancak anne ve baba arasındaki evlilik birliği sona erdikten sonra velayete sahip olan anne ya da baba isim değiştirme davası açabilir. Eğer şartları mevcut ise bebeklerin dahi isminin değiştirilmesi mümkündür.

İsim Değiştirme Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme Nedir?

İsim değiştirme başvurusu davacı olan yani ismini değiştirmek isteyen kişinin yerleşim yerinin bağlı bulunduğu Asliye Hukuk Mahkemesine yapılabilir. Mahkeme tarafından kişinin isim değişikliğine hükmedildiği takdirde ilgili kişinin kimlikte isim değiştirme işlemi yapması mümkündür.

İsim Değiştirme Davası Süreye Tabi Midir?

Burada belirtmek gerekir ki; isim değiştirme davası açmak için herhangi bir süre şartı mevcut değildir. Buna göre; ilgili kişi zamanaşımı ya da hak düşürücü süreye tabi olmadan istediği zaman isim değiştirme davası açabilir.

İsim Ekletme Davasının Süresi Ne Kadardır?

Adalet Bakanlığı tarafından isim değiştirme davası için belirlenmiş olan hedef süre 255 gündür. Fakat burada belirtmek gerekir ki davanın iyi bir şekilde takip edilmesi ve somut davanın hallerine göre bu süre değişebilir.