Adli Sicil Kaydının Silinmesi Nedir?

Adli Sicil Kaydı Nedir?

Öncelikle adli sicilin tanımından başlamak gerekirse; kesinleşmiş mahkeme kararına dayanılarak kişiler hakkında ceza ve güvenlik tedbirlerine ilişkin bilgilerin kaydedildiği sistem adli sicil olarak adlandırılır. Adli sicil kaydı ise vatandaşın devlet nezdinde tutulan suç kaydı olarak ifade edilebilir. Halk arasında ise adli sicil kaydı sabıka kaydı olarak da bilinmektedir. Burada önemle belirtmek gerekir ki herhangi bir kişinin işlediği herhangi bir suç sebebiyle hakkında hükmedilen ceza ya da güvenlik tedbiri yaptırımının adli sicil kaydına işlenebilmesi için kişi hakkındaki mahkeme kararının kesinleşmiş olması gerekir. Buna göre; kesinleşmeyen mahkeme kararları adli sicil kaydında yer almaz.

Ayrıca burada belirtmek gerekir ki; kural olarak, ceza ya da güvenlik tedbiri yaptırımı içeren her mahkumiyet kararı adli sicil kaydına işlenir ancak mahkeme söz konusu kişi hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı vermiş ise söz konusu bu karar adli sicil kaydına işlenemez. Bu durumun nedeni hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararlarının teknik açıdan mahkumiyet olarak kabul edilmemesidir. Bu nedenle söz konusu bu kararlar ayrı bir sisteme kaydedilir.

Adli Sicil Kaydına Hangi Bilgiler İşlenir?

1. Öncelikle belirtmek gerekir ki hapis cezasına dair mahkumiyet kararları adli sicil kaydına işlenir.
2. Hakkında mahkumiyet kararı alınan kişi mahkum olduğu hapis cezasının infazını tamamlamış ise hapis cezasının infazının tamamlandığına dair bilgi adli sicil kaydında yer alır.
3. Söz konusu kişi hakkında verilen hapis cezası ertelenmiş ise söz konusu cezanın ertelendiğine dair bilgi ile birlikte kişinin tabi bulunduğu denetim süresi adli sicil kaydına eklenir.
4. Kişinin aldığı adli para cezası mahkumiyet hükmü ile ilgili bilgiler de adli sicil kaydına işlenir. Eğer söz konusu kişi adli para cezasını ödenmiş ise ödenmek suretiyle infaz edildiği hususu, adli para cezası ödenmemiş ise tazyik hapsi suretiyle kısmen ya da tamamen infaz edildiği hususu adli sicil kaydına işlenir.
5. Belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılmaya dair istisnai bir hal ya da mahkûmiyet hükmüyle bağlantılı olarak verilen, belli bir hak ve yetkinin kullanılmasının ya da belli bir meslek ya da sanatın icrasının yasaklanmasına ya da sürücü belgesinin geri alınmasına ilişkin karar adli sicil kaydına işlenir.
6. Herhangi bir Türk vatandaşı hakkında yabancı mahkeme tarafından verilmiş ve kesinleşmiş olan mahkûmiyet kararının Türk hukuku bakımından doğurduğu hak yoksunlukları ile ilişkili olarak Cumhuriyet savcısının istemi üzerine mahkemece verilen karar adli sicil kaydına işlenir.
7. Ceza mahkûmiyetini bütün sonuçlarıyla ortadan kaldıran şikayetten vazgeçme ya da etkin pişmanlık dolayısıyla verilen karar adli sicil kaydına işlenir.
8. Ceza zamanaşımının dolduğunun tespitine ilişkin karar adli sicil kaydına işlenir.
9. Genel ya da özel affa ilişkin kanun; özel affa ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararı adli sicil kaydına işlenir.
10. Askerî Ceza Kanununa göre verilmiş mahkûmiyet kararlarındaki ferî cezalar adli sicil kaydına işlenir.

Yukarıda sılanmış olan maddelere ek olarak adli sicile işlenecek bilgilerle ilgili düzenleme Adli Sicil Kanunu 4. Maddesinde yer alır ve ilgili kanun maddesine aşağıda yer verilmiştir.

Adli Sicil Kanunu Madde 4

(1) Türk mahkemeleri tarafından vatandaş veya yabancı hakkında verilmiş ve kesinleşmiş mahkûmiyet hükümleri adlî sicile kaydedilir. Bu bağlamda;

a) Hapis cezaları ile ilgili olarak;

1. Hapis cezasına mahkûmiyet kararı,
2. Koşullu salıverilme kararı,
3. Koşullu salıverilmede denetim süresinin uzatılmasına ilişkin karar,
4. Koşullu salıverilme kararının geri alınmasına dair karar,
5. Hapis cezasının infazının tamamlandığı hususu,

b) Hapis cezasının ertelenmesi halinde;

1. Denetim süresi,
2. Denetim süresinin yükümlülüklere uygun veya iyi halli olarak geçirilmesi dolayısıyla cezanın infaz edilmiş sayıldığı hususu,
3. Ertelenen hapis cezasının infaz kurumunda çektirilmesine ilişkin karar,

c) Adlî para cezası ile ilgili olarak;

1. Adlî para cezasına ilişkin mahkûmiyet hükmü,
2. Adlî para cezasının ödenmek suretiyle infaz edildiği hususu,
3. Adlî para cezasının tazyik hapsi suretiyle kısmen veya tamamen infaz edildiği hususu,
4. Adlî para cezasının tazyik hapsinden sonra kalan kısmının ödenmek suretiyle infaz edildiği hususu,

d) Kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırıma mahkûmiyet halinde;

1. Kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırım olarak, adlî para cezasına mahkûmiyet veya güvenlik tedbiri uygulanması hükmü,
2. (Değişik: 26/2/2008-5739/7 md.) Kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırım olarak hükmedilen güvenlik tedbirinin gereklerinin yerine getirilmemesi dolayısıyla hapis cezasının infazına ilişkin karar,
3. Kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırım olarak hükmedilen güvenlik tedbirinin değiştirilmesine ilişkin karar,

e) Belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılma ile ilgili olarak;

1. Kasten işlenen bir suç nedeniyle hapis cezasına mahkûmiyetin kanunî sonucu olarak yoksun kalınan haklara cezanın ertelenmesi dolayısıyla getirilen istisnaya ilişkin karar,
2. Mahkûmiyet hükmüyle bağlantılı olarak verilen, belli bir hak ve yetkinin kullanılmasının veya belli bir meslek veya sanatın icrasının yasaklanmasına ya da sürücü belgesinin geri alınmasına ilişkin karar,

f) Türk vatandaşı hakkında yabancı mahkemeden verilmiş ve kesinleşmiş olan mahkûmiyet kararının Türk hukuku bakımından doğurduğu hak yoksunluklarına ilişkin olarak Cumhuriyet savcısının istemi üzerine mahkemece verilen karar,

g) Ceza mahkûmiyetini bütün sonuçlarıyla ortadan kaldıran şikayetten vazgeçme veya etkin pişmanlık dolayısıyla verilen karar,

h) Ceza zamanaşımının dolduğunun tespitine ilişkin karar,

i) Genel veya özel affa ilişkin kanun; özel affa ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararı,

j) Askerî Ceza Kanununa göre verilmiş mahkûmiyet kararlarındaki ferî cezalar,

k) (Ek: 24/11/2016-6763/39 md.) Akıl hastalığı nedeniyle hükmedilen güvenlik tedbirlerine ilişkin kararlar, Adlî sicile kaydedilir.

Adli Sicil Kaydı Ne Zaman ve Nasıl Silinir?

Adli sicil kaydının silinmesi ile ilgili düzenleme Adli Sicil Kanunu 9. Maddesinde yer alır ve ilgili kanun maddesine aşağıda yer verilmiştir.

Adli Sicil Kanunu Madde 9

(1) Adlî sicildeki bilgiler;

• a) Cezanın veya güvenlik tedbirinin infazının tamamlanması,
• b) Ceza mahkûmiyetini bütün sonuçlarıyla ortadan kaldıran şikayetten vazgeçme veya etkin pişmanlık,
• c) Ceza zamanaşımının dolması,
• d) Genel af, Halinde Adlî Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğünce silinerek, arşiv kaydına alınır.

(2) Adlî sicil bilgileri, ilgilinin ölümü üzerine tamamen silinir.

(3) Türk vatandaşları hakkında yabancı mahkemelerce verilmiş olup 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (f) bendine göre adlî sicile kaydedilen hürriyeti bağlayıcı cezaya mahkûmiyet hükümleri, kesinleştiği tarihten itibaren mahkûmiyet kararında belirtilen sürenin geçmesiyle, Adlî Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğünce adlî sicil kayıtlarından çıkartılarak arşiv kaydına alınır. Adlî para cezasına mahkûmiyet hükümleri ile cezanın ertelenmesine ilişkin hükümler, adlî sicil kaydına alınmadan doğrudan arşive kaydedilir.