Sigara veya Alkol Kaçakçılığı Suçu ve Cezası Nedir?

Sigara ve Alkol Kaçakçılığı Suçu Nedir?

Sigara, alkol (içki) ya da tütün gibi maddelerin gümrüğe tabi tutulmadan ve mali yükümlülüklere aykırı bir şekilde yurt dışına çıkarılması ya da ülke içine sokulması durumunda sigara veya alkol kaçakçılığı suçu ortaya çıkar.

5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nda alkol veya sigara kaçakçılığı için yapılan düzenlemeler yer alır. Söz konusu kaçakçılık suçunun maddi konusu olan eşya tütün, tütün mamulü, etil alkol, metanol veya alkollü içki ise 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nun 3. maddesinin 10. fıkrası çerçevesinde yargılama yapılır.

Sigara ve alkol kaçakçılığı suçunda sanık söz konusu maddeleri kullanmak için getirdiğini iddia ederek savunma yapabilir. Sanığın söz konusu maddeleri kendi kullanımı için getirdiği savunmasını yapması halinde; kişisel kullanım miktarının tespit edilmesi gerekir. Bu şartlar altında kişisel kullanım miktarı; söz konusu kaçak eşyanın cinsi, özellikleri ve miktarı dikkate alınarak tespit edilir. Örnek olarak; 200 tane kaçak sigara kişisel kullanım miktarını aşmaz, ancak 20 kartonu aşan kaçak sigara tespiti durumunda sigaranın ticari bir amaç için bulundurulduğu kabul edilir.

Alkol veya Sigara Kaçakçılığı Suçunun Unsurları Nelerdir?

5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’na göre tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içki gibi maddeler sigara ve alkol kaçakçılığı suçunun maddi unsurlarını oluşturur. Söz konusu kaçakçılık suçu; kaçakçılıkla mücadele kanununda seçimlik hareketli bir suç olarak tanımlanmıştır. Bu sebeple; birden fazla seçimlik hareketin bir arada yapılması halinde faile tek ceza verilir. Örnek olarak; söz konusu fail aynı anda farklı miktarlarda sigara, alkol ve tütünü gümrükten geçirmeden ve mali yükümlülüklere uymadan ülke içerisine soktuğu takdirde tek bir suç işlemiş gibi kaçakçılık suçunun cezası ile yargılanır.

Alkol veya Sigara Kaçakçılığı Suçunun Cezası Nedir?

Alkol ve sigara kaçakçılığı suçunda söz konusu sigara, alkol veya tütün maddesinin üretilmesi, satılması, satın alınması ya da taşınması unsurları için kanunda tanımlanan cezalar aşağıdaki gibidir.

“Eşyayı, gümrük işlemlerine tabi tutmaksızın ülkeye sokan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Eşyanın, gümrük kapıları dışından ülkeye sokulması halinde, verilecek ceza üçte birinden yarısına kadar artırılır.” (5607 sayılı K. madde 3/1)

“Eşyayı, aldatıcı işlem ve davranışlarla gümrük vergileri kısmen veya tamamen ödenmeksizin ülkeye sokan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.” (5607 sayılı K. madde 3/2)

Yukarıdaki kanun maddelerinde görüldüğü gibi; alkol, sigara ya da tütün mamüllerinin gümrükten geçirmeden ülkeye sokan kişiye 3 ila 10 yıl arasında hapis cezası ve 20 bin güne kadar adli para cezası uygulanır. Söz konusu maddelerin gümrük kapıları dışında başka bir yoldan ülke içerisine sokulması halinde ise verilecek ceza üçte birden yarısına kadar artırılır. Bu durumda hapis cezası alt sınırdan tayin edilir. Ancak adli para cezası hapis cezasının gün sayısından fazla olacak şekilde (alt sınırdan ayrılarak) belirlendiği takdirde mahkeme bu hükmün gerekçesini izah etmelidir.

Gümrük vergilerini kısmen ya da tamamen ödemeden yapılan aldatıcı işlem ve davranışlarla kaçak sigara, alkol, veya tütün maddelerini ülke içerisine sokan kişi 4 ila 10 yıla kadar hapis cezası ve 20 bin güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılabilir. (5607 sayılı K. madde 3/10 atfıyla 2. Fıkra).

“Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan suçların konusunu oluşturan eşyanın değerinin fahiş olması hâlinde, verilecek cezalar yarısından bir katına kadar artırılır. Eşyanın değerinin hafif olması hâlinde verilecek cezalar yarısına kadar, pek hafif olması hâlinde ise üçte birine kadar indirilir.” (5607 sayılı K. madde 3/22)

Yukarıdaki maddeye göre alkol ve sigara kaçakçılığı suçunda söz konusu maddenin değerinin yüksek olması halinde faile verilecek ceza yarısından bir katına kadar artırılır.

“Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan fiiller, teşebbüs aşamasında kalmış olsa bile, tamamlanmış gibi cezalandırılır.” (5607 sayılı K. madde 3/21)

Bu maddede suçun henüz gerçekleşmediği ancak suça teşebbüs edildiği durum için ceza tanımlaması yapılmıştır. Suça teşebbüs, söz konusu suç fiilinin işlenmesi için gerekli icra hareketlerine başlanılması, hazırlık yapılması ancak failin kendi iradesi dışında başka sebeplerle suç fiilinin tamamlanmaması durumunda söz konusu olur. Başka birtakım suçlar için suça teşebbüs aşamasında kalan fiillerde failin cezasına belirli oranlarda indirim uygulanabilir. Ancak, alkol veya sigara kaçakçılığı suçu açısından suça teşebbüs hükümleri uygulanmaz. Bu durumda, söz konusu suç için failin eylemi teşebbüs aşamasında kalmış ama tamamlanmamış olsa dahi, eylem tamamlanmış gibi yargılama yapılır ve cezalandırılır.

Kaçak Sigara veya Alkol Üretme, Satma, Taşıma veya Satın Alma Suçu Nedir?

“Ambalajlarında bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunmayan ya da taklit veya yanıltıcı bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretleri taşıyan tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı, etil alkol, metanol ve alkollü içkileri;

• a) Ticari amaçla üreten, bulunduran veya nakleden,
• b) Satışa arz eden veya satan,
• c) Bu özelliğini bilerek ve ticari amaçla satın alan,

kişi üç yıldan altı yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Ancak, tütün mamullerinin , makaron, yaprak sigara kâğıdı, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin kaçak olarak yurda sokulduğunun anlaşılması hâlinde, onuncu fıkra hükmüne istinaden cezaya hükmolunur.” (5607 sayılı K. madde 3/18)

Sigara ve alkol kaçakçılığı suçuna dahil olmadan kaçak sigara, alkolü içki, etil alkol, metanol ve tütün mamullerinin piyasada satışa çıkarılması, satılması, satın alınması ya da taşınması halinde ise söz konusu suçun cezası 3 ila 6 yıla kadar hapis cezası ve 10 bin güne kadar adli para cezası olarak belirlenmiştir.

Bandrol, Etiket, Hologram vb. İşaretleri Taklit Etme veya Kullanma Suçu Nedir?

“Tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı,  etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin ambalajlarına kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretlerin taklitlerini imal eden veya ülkeye sokanlar ile bunları bilerek bulunduran, nakleden, satan ya da kullananlar üç yıldan altı yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.” (5607 sayılı K. madde 3/16).

Bilindiği gibi sigara ve alkol piyasasını denetim altında tutmak, kamu sağlığını korumak vb. amaçlarla çeşitli kamu kurumları bu ürünlerin tespitine imkan sağlayacak bandrol, hologram vb. bazı özel işaretler kullanmaktadır. Bu tür işaretlerin yetkili kamu kurumu dışında kişilerce düzenlenmesi de suç olarak tanımlanmıştır. Yetkili kamu kurumları dışında başka kişilerce tütün mamulleri, etil alkol, metanol, alkollü içki ambalajları için kullanmak amacıyla bandrol, etiket, hologram, pul, damga ve benzeri işaretleri taklit etmek, imal etmek ya da ülkeye sokmak, bunları bilerek bulundurmak, nakletmek, satmak, kullanmak gibi suçlar için 3 ila 6 yıla kadar hapis cezası ve 20 bin güne kadar adli para cezası öngörülmüştür.