Uyuşturucu Madde Ticareti Suçu ve Cezası Nedir?

Türk Ceza Kanunu 188. maddede yer alan düzenlemelere göre; uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin imali, ithali, ihracı, ülke içinde satılması, satışa arz edilmesi, başkalarına verilmesi (temin etme), sevk edilmesi, nakledilmesi, depolanması veya ticaret amacıyla satın alınması, kabul edilmesi gibi seçimlik hareketli fiiller uyuşturucu madde ticareti suçu olarak tanımlanmıştır.

Türk Ceza Kanunu 188. maddenin 4. fıkrasında suçun nitelikli şekli için öngörülen cezaya yer verilmiştir. Suçun nitelikli şekli suçun konusu eroin, kokain, morfin, baz morfin veya bonzai gibi uyuşturucu maddeler olduğunda ortaya çıkar. Türk Ceza Kanunu 188. maddenin 3. fıkrasında ise esrar, ecstasy vb. gibi diğer tüm uyuşturucu maddeler konu olduğunda suçun temel şekli için öngörülen cezaya yer verilmiştir.

Bunlara ek olarak uygulamada “uyuşturucu kaçakçılığı” deyimi olarak geçen suç, uyuşturucu madde ithal ve ihraç etme suçlarından meydana gelir.

Uyuşturucu Madde Ticareti Suçları Nelerdir?

Uyuşturucu Madde İmal Etme Suçu Nedir?

Uyuşturucu niteliği olmayan bir maddenin ya da halihazırda uyuşturucu niteliği olan bir maddenin belirli işlemlerden geçirilerek başka bir uyuşturucu maddeye dönüştürülmesiyle uyuşturucu madde imal etme suçu meydana gelir. Bu noktada söz konusu imalatın işlemden geçirilen maddenin niteliğini değiştirmesi gerekir. Eğer uygulanan belirli işlemler söz konusu maddenin niteliğini değiştirmeye yönelik değil ya da mevcut niteliğinin uzun süre korunmasına yönelik ise bu durumda uyuşturucu madde imalatından söz edilemez. Burada belirtmek gerekir ki, uyuşturucu madde imalatı için kullanılan aletler ve yerin uyuşturucu madde imalatına elverişli olması beklenir. Özellikle söz konusu olay mahallinde ele geçirilen araç ve gereçlerin uyuşturucu madde imalatına elverişli olup olmadığı Adli Tıp Kurumunca değerlendirilmelidir.

Uyuşturucu Madde İthal Etme Suçu Nedir?

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 188. maddesinin 1. fıkrasında yer alan düzenlemelere göre uyuşturucu ya da uyarıcı maddelerin ruhsatsız ya da ruhsata aykırı olarak yurt dışından Türkiye içine sokulması uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin ithali suçuna vücut verir. Söz konusu uyuşturucu ya da uyarıcı maddelerin gümrük kapısından ya da başka yollarla ülke içine alınmasının bir önemi yoktur. Yurt dışından ülkenin siyasi sınırları içerisine alınmış olması suçun meydana gelmesi için yeterlidir. Ancak söz konusu fail, uyuşturucu ya da uyarıcı maddeyi başka ülkeye ihraç etmek üzere Türkiye içerisine alıyor ve Türkiye’yi transit geçiş için kullanıyorsa bu durumda uyuşturucu madde nakletme suçu meydana gelmektedir.

Uyuşturucu Madde İhraç Etme Suçu Nedir?

Türk Ceza kanunu 188. maddenin 1. fıkrasına göre; uyuşturucu ihraç etme Türkiye’den yurt dışında başka bir ülkeye uyuşturucu çıkarılması olarak tanımlanır. Ancak burada belirtmek gerekir ki, uyuşturucu madde ihraç etme ancak uyuşturucu maddenin gümrük kapısı aracılığıyla yurt dışına çıkarılması ile meydana gelir. Söz konusu madde henüz gümrük kapısından geçmeden yapılan kontrollerde gümrük alanının içerisinde yakalanırsa “uyuşturucu madde ihraç etme suçuna teşebbüs” meydana gelmiş olur. Türk Ceza Kanunu 188. maddenin 3. fıkrasına göre ise; ihraç etmek amacıyla sınıra doğru taşınana uyuşturucu madde henüz gümrük alanına ulaşmadan ele geçirilirse “uyuşturucu madde nakletme veya bulundurma” suçu işlenmiş olur. Bunun nedeni ise; söz konusu failin elindeki maddeyi ihraç etmekten gümrük alanına girmeden önce her an vazgeçebilir olmasıdır.

Uyuşturucu Madde Sevk veya Nakletme Suçu Nedir?

Türk Ceza Kanunu 188. maddenin 3. fıkrasına göre; uyuşturucu madde sevk veya nakletme suçu, söz konusu uyuşturucu maddenin başka birisine verilmek ya da devredilmek amacıyla başka bir yere götürülmesi durumunda meydana gelir. Eğer söz konusu kişi uyuşturucu maddeyi başkasına vermek için değil kendi ihtiyacı için naklediyorsa ve madde miktarı kişisel kullanım miktarı sınırları içinde ise uyuşturucu madde bulundurma suçu vücut bulur.

Uyuşturucu Madde Kabul Etme ve Bulundurma Suçu Nedir?

Bir kişinin başkasına ait uyuşturucu ya da uyarıcı maddeyi herhangi bir karşılık vermeden ve kişisel kullanım amacı dışında alması “kabul etmek” olarak tanımlanır. Bu fiilin gerçekleşmesi için söz konusu madde failin hakimiyetine geçmiş olmalıdır. Bir kişinin kendisine ya bir başka kişiye ait olan uyuşturucu maddeyi kişisel kullanım amacı dışında ruhsatsız ya da ruhsata aykırı bir şekilde üzerinde tasarrufta bulundurarak hakimiyeti altında tutması “bulundurmak” olarak tanımlanır. Söz konusu failin uyuşturucu maddeyi sattığının, başkasına verdiğinin, sevk ettiğinin, naklettiğinin, depoladığının ya da satın aldığının belirlenemediği durumlarda eğer failin üzerinde yakalanan madde miktarı kişisel kullanım sınırlarının dışında ise Türk Ceza Kanunu 188. maddenin 3. fıkrasında belirlenen “bulundurma” fiili gerçekleşmiş olur.

Uyuşturucu Madde Satma, Satışa Arz Etme veya Satın Alma Suçu Nedir?

Uyuşturucu maddenin belirli bir bedel karşılığında bir başkasına devredilmesi ile uyuşturucu madde satma suçu meydana gelir. Henüz satış aşamasına gelmese dahi söz konusu uyuşturucu maddenin satışı için birtakım hazırlık hareketlerini yapma ise uyuşturucu maddeyi satışa arz etmeyi ifade eder. Bir kişinin söz konusu uyuşturucu maddeyi kişisel kullanımın dışında ticari bir amaçla alması ise uyuşturucu madde satın alma suçunu meydana getirir. Türk Ceza Kanunu 188. maddenin 3. fıkrasına göre; söz konusu uyuşturucu maddeyi satmak, satışa arz etmek ve satın almak fiilleri için aynı ceza öngörülmüştür.

Uyuşturucu Madde Temin Etme (Başkasına Verme, Sağlama) Suçu Nedir?

Bir kişinin kendisinde bulunan söz konusu uyuşturucu ya da uyarıcı maddeyi satış amacı gütmeden ve herhangi bir bedel almadan başkasına vermesi; uyuşturucu madde temini yani uyuşturucu sağlama fiilini meydana getirir. Burada kilit nokta; söz konusu uyuşturucu maddenin satış amacı gütmeden başkasına devredilmesidir. Burada söz konusu maddeyi hakimiyetine alan kişinin bu maddeyi ne amaçla aldığı önemli değildir.

Uyuşturucu Madde Ticareti Suçunun Cezası Nedir?

Türk Ceza Kanunu 188. maddeye göre uyuşturucu madde imal etme ve ticaretini yapma suçlarının cezaları aşağıda verilmiştir.

TCK madde 188

1. Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak imal, ithal veya ihraç eden kişi, yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis ve iki bin günden yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
2. Uyuşturucu veya uyarıcı madde ihracı fiilinin diğer ülke açısından ithal olarak nitelendirilmesi dolayısıyla bu ülkede yapılan yargılama sonucunda hükmolunan cezanın infaz edilen kısmı, Türkiye'de uyuşturucu veya uyarıcı madde ihracı dolayısıyla yapılacak yargılama sonucunda hükmolunan cezadan mahsup edilir.
3. Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak ülke içinde satan, satışa arz eden, başkalarına veren, sevk eden, nakleden, depolayan, satın alan, kabul eden, bulunduran kişi, on yıldan az olmamak üzere hapis ve bin günden yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Ancak, uyuşturucu veya uyarıcı madde verilen veya satılan kişinin çocuk olması hâlinde, veren veya satan kişiye verilecek hapis cezası on beş yıldan az olamaz.
4. • a) Yukarıdaki fıkralarda belirtilen uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin eroin, kokain, morfin, sentetik kannabinoid ve türevleri veya baz morfin olması,
   • b) Üçüncü fıkradaki fiillerin; okul, yurt, hastane, kışla veya ibadethane gibi tedavi, eğitim, askerî ve sosyal amaçla toplu bulunulan bina ve tesisler ile bunların varsa çevre duvarı, tel örgü veya benzeri engel veya işaretlerle belirlenen sınırlarına iki yüz metreden yakın mesafe içindeki umumi veya umuma açık yerlerde işlenmesi, hâlinde verilecek ceza yarı oranında artırılır.
5. Yukarıdaki fıkralarda gösterilen suçların, üç veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi hâlinde verilecek ceza yarı oranında, suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde, verilecek ceza bir kat artırılır.
6. Üretimi resmi makamların iznine veya satışı yetkili tabip tarafından düzenlenen reçeteye bağlı olan ve uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisi doğuran her türlü madde açısından da yukarıdaki fıkralar hükümleri uygulanır. Ancak, verilecek ceza yarısına kadar indirilebilir.
7. Uyuşturucu veya uyarıcı etki doğurmak ile birlikte, uyuşturucu veya uyarıcı madde üretiminde kullanılan ve ithal veya imali resmi makamların iznine bağlı olan maddeyi ülkeye ithal eden, imal eden, satan, satın alan, sevk eden, nakleden, depolayan veya ihraç eden kişi, sekiz yıldan az olmamak üzere hapis ve bin günden yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
8. Bu maddede tanımlanan suçların tabip, diş tabibi, eczacı, kimyager, veteriner, sağlık memuru, laborant, ebe, hemşire, diş teknisyeni, hasta bakıcı, sağlık hizmeti veren, kimyacılıkla veya ecza ticareti ile iştigal eden kişi tarafından işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.